Mel Cassidy*
«Κάποια μέρα θα έρθει ο πρίγκιπας μου Κάποια μέρα θα ξανασυναντηθούμε και θα πάμε στο κάστρο του για να είμαστε ευτυχισμένοι για πάντα, το ξέρω» ~Κάποια μέρα θα έρθει ο πρίγκιπας μου, των Frank Churchill και Lorey Morey, από την ταινία της Walt Disney “Η Χιονάτη”.
Η γοητεία της μοναδικής αληθινής αγάπης. Η υπόσχεση του τέλειου πρίγκιπα (ή πριγκίπισσας). Η μυθολογία της μονογαμίας.
Η μονογαμία έχει πολλές σπουδαίες πτυχές: την αίσθηση της ασφάλειας, της συνέχειας, αυτή τη βαθιά γνώση που αναπτύσσεις με έναν σύντροφο κατά τη διάρκεια χρόνων που χορεύετε μαζί στη ζωή. Ωστόσο, υπάρχει και η σκιώδης πλευρά της. Η μονογαμία έχει τροφοδοτήσει την καταναλωτική κοινωνία του σήμερα και έχει επίσης γίνει συνυπεύθυνη για τον Μύθο του Μοναδικού. Όταν αυτός ο Μύθος της Μονογαμίας αμφισβητείται -είτε μέσω της απιστίας, ενός χωρισμού ή του ανοίγματος μιας σχέσης- μπορεί να ακολουθήσει μια εσωτερική πάλη καθώς προσπαθούμε να συμβιβάσουμε τη νέα πραγματικότητα με τη φαντασίωση που είχαμε. Αυτή η πάλη μπορεί να οδηγήσει σε αισθήματα ντροπής, σε μια εμπειρία συναισθηματικής παγωμάρας. Μπορεί να διακόψει τη ροή της επικοινωνίας μας με τα αγαπημένα μας πρόσωπα, και μπορεί να οδηγήσει σε ασυνείδητα αυτοσαμποταριστικές ενέργειες μέσα στις σχέσεις μας.
Ονομάζω αυτή την πάλη Το Μονογαμικό χανγκόβερ.
Ακόμα και μετά από χρόνια εξερεύνησης των ανοιχτών σχέσεων, παρατεταμένες αντιλήψεις και υποθέσεις μπορεί να εμφανιστούν στους τρόπους με τους οποίους προσεγγίζουμε τις μη μονογαμικές μας σχέσεις. Μερικές φορές πρόκειται για εσωτερικούς διαλόγους, που ποτέ δεν λέγονται δυνατά. Ή, μπορεί να εμφανίζονται στους τρόπους με τους οποίους αρχίζουμε να αλληλεπιδρούμε με τους συντρόφους μας.
Όταν συμβαίνει αυτό, μπορεί να είναι ενοχλητικό. Μπορεί να νιώθουμε σαν μια τριβή που αναδύεται από το εσωτερικό της ύπαρξής μας: η εξωτερική μορφή των πραγμάτων δεν ταιριάζει με τον εσωτερικευμένο κοινωνικό προγραμματισμό, και ως εκ τούτου μπορεί να ενεργούμε από πείσμα, θυμό ή ζήλια. Ή, παραλυμένοι από την ντροπή και την αυτοκριτική, μπορεί ξαφνικά από πολύ παρόντες και πρόθυμοι να γίνουμε απόντες, επιφυλακτικοί, ακόμη και φοβισμένοι. Οι σύντροφοί μας μπορεί να είναι μπερδεμένοι από τις ενέργειές μας και μπορεί να νιώθουν ότι απομακρύνονται από το μονογαμικό hangover που απειλεί να αποσταθεροποιήσει μια σχέση που αγκάλιαζαν.
Με βαθιά ριζωμένα μοτίβα γύρω από τον τρόπο με τον οποίο σχετιζόμαστε με τις σχέσεις, ποιες είναι οι μυθολογίες και οι πεποιθήσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε ένα Μονογαμικό Hangover
Πεποίθηση για τον «μοναδικό»
«Αν δεν είμαι εγώ ο “μοναδικός” τους, μπορεί να είναι κάποιος άλλος».
«Η σύνδεσή τους με τον άλλο σύντροφό τους είναι τόσο ισχυρή, που πρέπει να είναι αδελφές ψυχές».
Το δικέφαλο τέρας
«Πρέπει να κάνουμε τα πάντα μαζί».
«Αν κάνουμε πράγματα διαφορετικά ή διαφωνούμε σε κάποια πράγματα, δεν μπορούμε να είμαστε μαζί».
«Αν εγώ θέλω αυτό το πράγμα, ο σύντροφός μου θα θέλει επίσης αυτό το πράγμα, φυσικά».
«Αν ο σύντροφός μου θέλει αυτό το πράγμα, καλύτερα να θέλω κι εγώ αυτό το πράγμα».
Ανασφάλεια με το να είστε μόνος/η
«Δεν μπορώ να επιβιώσω χωρίς εσένα».
«Έχω να σε δω/μιλήσω μαζί σου μερικές μέρες, κάτι πρέπει να συμβαίνει στη σχέση μας».
Η κυλιόμενη σκάλα της σχέσης
«Ο συναισθηματικός μας δεσμός είναι τόσο ισχυρός, τώρα είμαστε μαζί σε μια κυλιόμενη σκάλα σχέσης!»
Η συναισθηματική εργασία ως δείκτης της υγείας της σχέσης
«Ο σύντροφός μου θα κάνει Συναισθηματική Εργασία για μένα αν με αγαπάει/ Πρέπει να κάνω Συναισθηματική Εργασία για τον σύντροφό μου για να δείξω την αγάπη μου».
Προσωπική αξία συνδεδεμένη με τη σχέση
«Το ποιος είμαι εγώ ως άτομο θα αντικατοπτρίζεται από τον τρόπο που συμπεριφέρεται ο σύντροφός μου».
Μονιμότητα
«Ό,τι είναι αληθινό τώρα πρέπει να είναι πάντα αληθινό, αλλιώς όλα έχουν τελειώσει».
Προσδοκία τηλεπάθειας
«Δεν χρειάζεται να εκφράζω τι θέλω, ο σύντροφός μου θα πρέπει να ξέρει τι θέλω».
«Αν πρέπει να ζητήσω κάτι που ο σύντροφός μου δεν κάνει ήδη για μένα, τότε είμαι εγωιστής και παράλογος».
Το σεξ ως πρωτεύον
«Μια υγιής σχέση βασίζεται στο πολύ σεξ».
«Αν δεν κάνουμε σεξ τότε κάτι δεν πάει καλά, ή η σχέση δεν αξίζει ή δεν λειτουργεί».
Ιδιοκτησία/εξάρτηση
«Ο σύντροφός μου πρέπει να κάνει πράγματα για μένα, αυτό είναι μέρος της συντροφικής σχέσης»
«Χρειάζομαι τον σύντροφό μου για να επιβιώσω, χωρίς αυτόν νιώθω ότι είμαι ένα τίποτα».
Τελειότητα
«Αν παραδεχτώ ένα λάθος, ο σύντροφός μου θα σταματήσει να με αγαπάει».
Ανάρρωση από τη μονογαμική μυθολογία του έρωτα
Όταν έχουμε συνηθίσει τόσο πολύ να έχουμε συνέχεια κάποιον άλλον γύρω μας, περνάμε από μια διαδικασία απόσυρσης πριν αρχίσουμε να βρίσκουμε άνεση σε αυτό.
Η προσδοκία ότι μια συναισθηματικά δεμένη σχέση πρέπει να σημαίνει ότι παίρνουμε την κυλιόμενη σκάλα σχέσεων – και, στην πολυσυντροφικότητα, η υπόθεση ότι είμαστε σε μια κυλιόμενη σκάλα σχέσεων με όλα τα πολυσυντρόφια- μπορεί να μας σαμποτάρει από το να βιώσουμε αυτό που είναι αυθεντικό και αληθινό για κάθε ξεχωριστή σχέση που βιώνουμε. Μετά την αφύπνιση από ένα κομμάτι του μύθου, μπορεί να προσπαθήσουμε να πιαστούμε πιο σφιχτά από τις άλλες πτυχές του μύθου, καθώς το μυαλό μας παλεύει να συμβιβάσει τη νέα νηφάλια ιστορία με τα παλιά δηλητηριασμένα παραδείγματα.
Η ανάρρωση από το μονογαμικό μεθύσι σημαίνει νηφαλιότητα προς μεγαλύτερη αυτοευθύνη και αυτονομία. Περιλαμβάνει την αναγνώριση των προσδοκιών μας γύρω από τη συναισθηματική εργασία (τόσο το τι κάνουμε, όσο και το τι ζητάμε από τους συντρόφους και τους φίλους μας), και το πέρασμα σε μια ριζοσπαστική σχέση με τον εαυτό μας, όπου απελευθερωνόμαστε από το πρότυπο του κοινωνικά εγκεκριμένου ρομαντικού καταναλωτισμού και της συν-εξάρτησης στις σχέσεις.
Αυτή η διαδικασία δεν είναι μια από αυτές που μπορούν να επιτευχθούν από τη μια μέρα στην άλλη. Η ανάρρωση είναι μια πορεία. Ακόμα βρίσκω τον εαυτό μου να πέφτει σε κάποια από τα μοτίβα του δικού μου Μονογαμικού Hangover από καιρού εις καιρόν, και έχω μάθει ότι αυτό είναι εντάξει. Αναγνωρίστε το ως αυτό που είναι, και εξασκηθείτε στην επανεκπαίδευση του εαυτού σας και στην αναπροσαρμογή των προσδοκιών σας από τις σχέσεις.
«Η συμπόνια δεν έχει να κάνει με το να είσαι καλός και να αποφεύγεις τις συγκρούσεις. Σημαίνει να είμαστε μαζί στη σύγκρουση. Συμπόνια είναι όταν βλέπεις τη θλίψη, το θυμό, το φόβο και τον πόνο τους, ενώ παράλληλα λες την αλήθεια σου με προσοχή (και χωρίς να τους επιτίθεσαι ή να τους ντροπιάζεις). Μέρος αυτού είναι να γίνεις μάρτυρας της δυσφορίας και του πόνου τους χωρίς να προσπαθείς να τα διορθώσεις γι’ αυτούς. Η συμπόνια δεν σημαίνει να τους κανακεύεις ή να τους προστατεύεις από τα συναισθήματα. Σημαίνει να κρατάμε χώρο για τα συναισθήματα και να επιτρέπουμε στο άλλο άτομο να είναι αρκετά δυνατό για να κάνει αυτή τη βόλτα μαζί μας». ~Charlie Glickman
Το ιδρυτικό σενάριο του Μύθου της Μονογαμίας είναι αυτό της «κυριαρχίας», ότι το ένα άτομο μπορεί να είναι υποχρεωμένο απέναντι στο άλλο στις σχέσεις ή ότι ο ένας σύντροφος μπορεί να υπαγορεύει τις επιθυμίες του άλλου. Το να βγούμε από αυτό σημαίνει να μετακινηθούμε σε ένα χώρο συμπόνιας – όχι μόνο με τους συντρόφους μας, αλλά και με τον εαυτό μας.
Το να ξεφύγεις από τη λαβή της μυθολογίας σημαίνει πρώτα απ’ όλα να αναγνωρίσεις ότι ένα άτομο δεν μπορεί ποτέ να είναι τα «πάντα» σου και να κατακτήσεις την τέχνη της αυτάρκειας, ενώ ταυτόχρονα να απλώσεις τις κοινωνικές σου ρίζες για να εξερευνήσεις την ποικιλομορφία, ώστε να μην εξαρτάσαι από ένα μόνο άτομο για να καλύψεις όλες τις σωματικές, συναισθηματικές και πνευματικές σου ανάγκες. Το να ερωτεύεσαι τον εαυτό σου μέσα στη μοναξιά, χωρίς τους καθρέφτες των αγαπημένων προσώπων που αντανακλούν τους επαίνους, μας απελευθερώνει από την αίσθηση ότι η δική μας αξία είναι δεμένη μόνο με τις σχέσεις μας. Μόλις αποκτήσουμε μια ισχυρότερη αίσθηση του ποιοι είμαστε, ανεξάρτητα από τις σχέσεις μας, πρέπει να μάθουμε πώς να επικοινωνούμε με σαφήνεια και θάρρος για το τι θέλουμε. Σίγουρα, αυτό μπορεί να πάρει χρόνο- αλλά αξίζει πολύ να αφαιρέσουμε τις εικασίες από τις σχέσεις.
Ακολουθούν μερικές δηλώσεις που θα μπορούσαν να σου φανούν χρήσιμες όταν πιάνεις τον εαυτό σου σε ένα μονογαμικό hangover:
Η αγάπη του συντρόφου μου με κάποιον/α άλλον/η δεν χρειάζεται να μειώνει την αγάπη που μοιράζομαι μαζί του/της.
Δεν χρειάζεται να θέλω τα ίδια πράγματα που θέλει ο/η σύντροφός μου και δεν πειράζει επίσης αν ο/η σύντροφός μου δεν θέλει τα ίδια πράγματα με μένα.
Ο καθένας έχει διαφορετικά στυλ και ρυθμούς επικοινωνίας. Ο/η σύντροφός μου μπορεί να θέλει περισσότερη επικοινωνία από ό,τι εγώ ή λιγότερη. Έχουμε την ικανότητα να διαπραγματευόμαστε και να βρίσκουμε δημιουργικά μια άνετη μέση λύση.
Η κυλιόμενη σκάλα των σχέσεων είναι μόνο ένας τρόπος για να κάνουμε σχέσεις. Δεν χρειάζεται να τον ακολουθήσω εξ ορισμού και μπορώ να μιλήσω με τον/τους σύντροφο/ους μου για να προσαρμόσω τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσουμε τη σύνδεσή μας.
Η αλλαγή είναι η μόνη σταθερά. Δεν μπορούμε να ξέρουμε τι θα φέρει το μέλλον, παρά μόνο τι είναι αληθινό για εμάς αυτή τη στιγμή.
Η σεξουαλική ζωή είναι μόνο ένα μέτρο μιας υγιούς σχέσης. Η συναισθηματική οικειότητα, η ειλικρίνεια, η εμπιστοσύνη και η συμπόνια είναι επίσης καλά μέτρα των υγιών σχέσεων.
Δεν μπορώ να υπαγορεύσω σε κανέναν τι χρειάζεται να κάνει ή πρέπει να κάνει, αλλά μπορώ να ρωτήσω.
Δεν είμαι υποχρεωμένος να κάνω οτιδήποτε για τον/τους σύντροφό μου μόνο και μόνο για να τον/τους ευχαριστήσω. Οι σχέσεις μου θα είναι πιο δυνατές όταν ενεργώ από έναν χώρο αυθεντικής προσφοράς όταν θέλω να κάνω κάτι για τον/τους σύντροφό μου.
Δεν χρειάζεται να είμαι «τέλεια»- η παραδοχή των λαθών και η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης είναι ένα πολύτιμο μέρος των σχέσεων και της οικειότητας.
Υπάρχουν κάποιες πολύτιμες και όμορφες πτυχές της παραδοσιακής μονογαμίας. Οι αξίες της εμπιστοσύνης, της ειλικρίνειας, της βαθιάς γνώσης του συντρόφου, της από κοινού οικοδόμησης ασφάλειας, του σχεδιασμού για τα γηρατειά, της συναισθηματικής διαφάνειας, της δέσμευσης να εκτιμά κανείς και να αγαπά τον σύντροφό του μέσα στα δύσκολα: αυτά είναι πράγματα που μπορούν να καλλιεργηθούν σε οποιαδήποτε μορφή ρομαντικής σχέσης. Το να θεραπευτούμε από το μονογαμικό hangover δεν σημαίνει ότι πρέπει να καταργήσουμε εντελώς αυτές τις πτυχές της σχέσης.
Μπορούν να είναι παρούσες, αν επιλέξεις να επενδύσεις αμοιβαία στην εστίαση σε αυτές στις σχέσεις σου (ερωτικές ή άλλες).
Οι πιο υγιείς σχέσεις υπάρχουν σε μια κατάσταση αλληλεξάρτησης και όχι συν-εξάρτησης. Η Μυθολογία της Μονογαμίας μπορεί να χρησιμεύσει ως ένα υποστηρικτικό σενάριο, που όλοι γνωρίζουν και μπορεί να φαίνεται εύκολο να το ακολουθήσουμε, αλλά που τελικά αγνοεί την πραγματικότητα. Χρειάζεται θάρρος για να βγούμε από αυτό και να βρούμε τη νηφαλιότητα- τα πράγματα δεν είναι τόσο γυαλιστερά και ρόδινα όσο μας κάνουν να πιστεύουμε οι ρομαντικές ταινίες.
Έξω από τους περιορισμούς αυτής της μυθολογίας, υπάρχουν οι δυνατότητες για συνειδητή μονογαμία και για υγιείς, χωρίς δράματα, ανοιχτές σχέσεις επίσης. Το πολύτιμο μέρος της αποτοξίνωσης από το μύθο είναι ότι απελευθερωνόμαστε από το κλουβί των προσδοκιών και των υποχρεώσεων και απελευθερωνόμαστε για να βιώσουμε τις σχέσεις από έναν πιο αυθεντικό, περιποιητικό, συμπονετικό χώρο ύπαρξης – σε όποιες δομές σχέσεων και αν βρεθούμε να μας έλκουν.
*Το Mel Cassidy είναι προπονητής σχέσεων και sex-positive nerd που καθοδηγεί κοινωνικά απροσάρμοστους και πολιτισμικούς επαναστάτες σε εμπειρίες χαρούμενων, ενσώματων, αυθεντικών ανοιχτών σχέσεων.
To εκπαιδευτικό πρόγραμμα του «monogamy detox» ξεκινάει ξανά τον Οκτώβριο: https://monogamydetox.com/
Πηγή: https://radicalrelationshipcoaching.ca/monogamy-hangover
Απόδοση στα ελληνικά: https://polyamorygr.wordpress.com/2024/09/30/01-45/
