Λύο Καλοβυρνάς

Τελειωμένη Αδερφή!

Τελειωμένη Αδερφή! 720 720 positiv

Λύο Καλοβυρνάς*

Τις προάλλες, ένας θεραπευόμενός μου, με τον οποίο δουλεύαμε πάνω στη ντροπή που ακόμα νιώθει επειδή είναι γκέι, μού εκμυστηρεύθηκε ότι παραλίγο να μην είχε απευθυνθεί σ’ εμένα, επειδή περίμενε ότι έτσι άουτ που είμαι, θα συναντούσε μια τελειωμένη αδερφή. Σκέφτηκα αυτό που είπε, την ομοφοβία που κρυβόταν μέσα στη φιλοφρόνηση. Κι ύστερα μου ήρθε: Μα είμαι τελειωμένη αδερφή!

Δηλαδή, είμαι μια αδερφή που τέλειωσε όλη τη δουλειά που είχε να κάνει!

Έκανα εσωτερική φασίνα –για χρόνια!− και καθάρισα την ψυχή μου και τον νου μου απ’ τη βαθιά ριζωμένη αλλά καμουφλαρισμένη ντροπή για την ομοφυλοφιλία μου. Πέταξα από μέσα μου όλες τις άθλιες στερεοτυπικές ταμπέλες που μου φόρεσαν από μικρό παιδάκι για το πώς είμαστε όλοι οι γκέι: σεξομανείς, ανίκανοι για σχέσεις, περιθωριοποιημένοι, παιδεραστές, υπερευαίσθητοι, ύπουλοι, πούστηδες στην ψυχή, αναξιόπιστοι, διεστραμμένοι κτλ. Ξεφορτώθηκα όλα τα αρνητικά κλισέ που μου είχαν προβλέψει για το μέλλον μου: μια δυστυχισμένη ζωή, μες στη μοναξιά, χωρίς φίλους, χωρίς οικογένεια, χωρίς συντροφικότητα –όλα όσα μου προμήνυαν ότι θα ζήσω έτσι κι έκανα την αποκοτιά να ζήσω ανοιχτά ως ομοφυλόφιλος. Άνοιξα παράθυρα εκεί που μου είχαν χτίσει τοίχους και άφησα να μπει φως στη ζωή μου. Αποτίναξα από πάνω μου τη ζεματιστή ρετσινιά της θηλυπρέπειας, ότι τάχα μου δεν υπάρχει μεγαλύτερη ξεφτίλα για έναν άντρα απ’ το να αδερφίζει. Με κόπο και βοήθεια κατόρθωσα να ζω πιστεύοντας ότι αυτό που είμαι είναι όχι μόνο απολύτως φυσιολογικό αλλά πολύ, πάρα πολύ όμορφο.

 

Ναι, είμαι μια τελειωμένη αδερφή, δηλαδή δεν είμαι πια μια αδερφή γιαπί! Γιατί αυτό είμαστε οι γκέι: γιαπιά, χαλάσματα, μισοτελειωμένες οικοδομές. Μας πιέζουν να χτίσουμε τη ζωή μας με βάση το αρχιτεκτονικό σχέδιο αλλωνών. Νιώθουμε παράνομοι, σαν αυθαίρετα, κάπου παράμερα κι αποκλεισμένα, περιμένοντας τη νομιμοποίηση της κοινωνίας. Άλλοι καθορίζουν το πώς πρέπει να ζήσουμε τη ζωή μας, με βάση το δικό τους αρχιτεκτονικό σχέδιο: περιορισμένα, ενοχικά, κρυφά – ή και καθόλου. Μας γανώνουν το μυαλό ότι δεν πρέπει να προκαλούμε, να ’μαστε εχέμυθοι, σοβαροί, διακριτικοί – κυκλοφορούν και παιδιά, όπως να το κάνεις, είναι ανωμαλία· κουσούρι.

 

Και πειθόμαστε. Δεν γίνεται αλλιώς. Από τότε που θυμόμαστε τον εαυτό μας ακούμε τέτοια λόγια παντού μα παντού τριγύρω μας, είτε σαν βρισιές είτε σαν αστεία, βομβαρδιζόμαστε μόνο με αρνητικές εικόνες για το τι μας περιμένει έτσι και ακολουθήσουμε αυτόν τον δρόμο· αναγκαστικά, λοιπόν, χτίζουμε τη ζωή μας με βάση το δικό τους ομοφοβικό αρχιτεκτονικό σχέδιο για το πώς είναι μια ομοφυλόφιλη ζωή: μια δυστυχία ή ένα ένοχο μυστικό, πάντως σίγουρα κάτι λιγότερο, κάτι προβληματικό. Απολύτως κατανοητό λοιπόν που αρκετοί από μας προτιμούν να χτίσουν ένα ετεροφυλόφιλο σπίτι, να προσποιούνται ότι είναι στρέιτ· τουλάχιστον η πρόσοψη θα είναι όπως πρέπει, τι κι αν μες στο σπίτι υπάρχει μόνο μοναξιά, κατάθλιψη ή η τρέλα της ζωής διπλής ζωής που αναπόφευκτα έρχεται όταν απαρνιέσαι την αλήθεια σου.

 

Κι έτσι μένουμε αδερφές γιαπιά· ντρεπόμαστε βαθιά γι’ αυτό που είμαστε, για τους άλλους σαν κι εμάς· τους αποφεύγουμε τους άλλους γκέι, καθώς μας έχουν πείσει ότι δεν πρέπει να γκετοποιούμαστε, αφού πάνω απ’ όλα είμαστε άνθρωποι και άλλα τέτοια βλακώδη ομοφοβικά κλισέ. Όπως δεν μπάζεις επισκέπτες σπίτι σου όταν είναι αχούρι, έτσι κι εμείς όταν παραμένουμε αδερφές γιαπιά δεν αφήνουμε κανέναν να μας πλησιάσει αληθινά – αφού ούτε εμείς οι ίδιοι δεν έχουμε αποδεχτεί τον εαυτό μας.

 

Είμαι τελειωμένη αδερφή επειδή γκρέμισα μέσα μου όλη την ασχήμια και την αρνητικότητα που με γαλούχησαν ότι είναι η καταδίκη μας και στη θέση τους έχτισα ένα όμορφο οικοδόμημα, τη δική μου εκδοχή της ομοφυλοφιλίας, μια ζωή ελεύθερη – όσο ελεύθερη γίνεται να είναι η ζωή μας με ή χωρίς ομοφυλοφιλία. Δεν είμαι πια το ερείπιο στο οποίο με καταδίκασε η κοινωνία να ζω. Δεν έβγαλα μόνο την πίστα, παράτησα όλο το παιχνίδι, γιατί το παιχνίδι στο οποίο μας έβαλαν ήταν στημένο, με ψεύτικους όρους και ομοφοβικούς κανόνες.

 

Το να είμαστε τελειωμένες αδερφές δεν έχει να κάνει με το αν μας φαίνεται ή όχι (ένα τεράστιο κοίτασμα ντροπής), ούτε με το αν το λέμε σε όποιον πλησιάσει σε ακτίνα τριάντα χιλιομέτρων. Το να είμαστε τελειωμένες αδερφές για μένα σημαίνει να μην ντρέπομαι άλλο, να μην τσιτώνω στο άκουσμα των λέξεων πούστης, αδερφή, συκιά − λέξεις που ήταν μπουνιές και ροχάλες πάνω μου για όλα τα παιδικά και εφηβικά μου χρόνια. Το να είμαστε τελειωμένες αδερφές για μένα σημαίνει ότι καθάρισα την ομοφυλοφιλία μου από τις βρωμιές, τη δυστυχία, τη μοναξιά και όλες τις υπόλοιπες στερεοτυπικές μαλακίες που της είχαν επιβάλει αυθαίρετα και καταχρηστικά.

 

Η ομοφυλοφιλία δεν είναι η καταδίκη που μας προδιέγραψαν οι άλλοι· δεν χρειάζεται να γίνουμε τα ερείπια που λέει η μισάνθρωπη Εκκλησία κι οι άλλοι που δεν θέλουν να υπάρχουμε. Για να το καταφέρουμε αυτό όμως χρειάζεται πρώτα να γκρεμίσουμε το γιαπί που μας έπεισαν ότι αναπόφευκτα θα είναι η ζωή μας και να χτίσουμε ένα σπίτι αυτοαποδοχής και περηφάνιας.

 

Είναι τέλειο να είσαι τελειωμένη αδερφή!

*Ο Λύο Καλοβυρνάς είναι ψυχοθεραπευτής και σύμβουλος ψυχικής υγείας. Από το 2002, εργάζεται στον τομέα της ψυχικής υγείας, κάνοντας ατομικές συνεδρίες, ομάδες αυτογνωσίας και προσωπικής ανάπτυξης για γυναίκες και άντρες, ομάδες αυτογνωσίας για γκέι άντρες και πολλά βιωματικά εργαστήρια για διάφορα θέματα, όπως η (μη) μητρότητα, η σεξουαλικότητα, η γυναικεία σεξουαλική επιθυμία, οι διάφορες μορφές οικογενειακής κακοποίησης, η οικονομική-κοινωνική κρίση κ.ά. Προσωπική ιστοσελίδα: https://www.lyo.gr

Join the sexolution: Για συμμετοχή στο sexpositive.gr κάνε κλικ εδώ

 

Πηγή: https://lyo.gr/%cf%84%ce%b5%ce%bb%ce%b5%ce%b9%cf%89%ce%bc%ce%ad%ce%bd%ce%b7-%ce%b1%ce%b4%ce%b5%cf%81%cf%86%ce%ae/?fbclid=IwAR3OAWeaErclS6vYRGfb-IMDmkgr4ev5hIRSjq_FJqpo7hBM65LhgrJDZOM

 

Το βιολογικό μου ρολόι είναι χαλασμένο

Το βιολογικό μου ρολόι είναι χαλασμένο 250 250 positiv

Λύο Καλοβυρνάς*

Χτυπάει πράγματι το βιολογικό ρολόι όσον αφορά τη μητρότητα ή μήπως είναι ένας παραπλανητικός μύθος;

 

Βασικά, δεν υπάρχει βιολογικό ρολόι! Σχεδόν σε όλες τις ιστορικές εποχές οι γυναίκες δέχονταν πιέσεις να κάνουν παιδιά, αλλά η έννοια του βιολογικού ρολογιού επινοήθηκε μόλις το 1978, όχι από μία γυναίκα που έβραζε από μια διακαή επιθυμία να κάνει μωρό, αλλά από τον δημοσιογράφο Ρίτσαρντ Κόεν σ’ ένα άρθρο του στη Washington Post με τίτλο «Το ρολόι χτυπάει για τις γυναίκες καριέρας». Ο Κόεν δεν βάσισε το άρθρο του σε κάποια επιστημονική έρευνα· με αυτόν τον όρο απλώς περιέγραφε το χρονικό διάστημα κατά το οποίο οι γυναίκες είναι βιολογικά ικανές να συλλάβουν παιδί, όχι κάποια ξαφνική, βιολογικά ορμώμενη μανία που τις πιάνει να γεννοβολήσουν, όπως έχουμε καταλήξει να κατανοούμε τον όρο.

Η επινόηση του βιολογικού ρολογιού εκείνη την εποχή δεν είναι καθόλου τυχαία ή αθώα. Συνέπεσε με δύο τεράστιες κοινωνικές αλλαγές. Πρώτον, οι γυναίκες είχαν ήδη αρχίσει να εισχωρούν για τα καλά σε μέχρι τότε ανδροκρατούμενους τομείς εργασίας και είχε ξεκινήσει η αντίδραση από το πατριαρχικό κατεστημένο με μηνύματα όπως «αξίζει να θυσιάσεις την προσωπική ευτυχία για μια καριέρα;» ή «γίνεται να συνδυάσεις και σταδιοδρομία και οικογένεια;» − το άρθρο του Κόεν αυτό ακριβώς πραγματευόταν.

Μαραμένες μήτρες και άλλοι μπαμπούλες

Μέσα σε ελάχιστο χρόνο, το βιολογικό ρολόι μεταμορφώθηκε σε φόβητρο κάθε εργαζόμενης γυναίκας. Μια άλλη δημοσιογράφος έγραφε την ίδια εποχή: «Όσες γυναίκες ωφελήθηκαν από το γυναικείο κίνημα, η πρώτη γενιά χειραφετημένων νέων γυναικών … οι οποίες προτίμησαν σταδιοδρομία, ταξίδια και ανεξαρτησία αντί για σύζυγο, σπίτι και μωρά έχουν πλέον μεγαλώσει, και ξαφνικά ο χτύπος του βιολογικού ρολογιού γίνεται εκκωφαντικός». Μια ψυχίατρος που της έδωσε συνέντευξη περιέγραψε τη δυστυχία αυτών των άτεκνων γυναικών ως «σύνδρομο μαραμένης μήτρας». Σιγά σιγά αγρίευε ο ψυχολογικός πόλεμος κατά των γυναικών που δεν ακολουθούσαν το καθήκον τους, όπως το όριζε, υποτίθεται, η φύση. Το βιολογικό ρολόι ήταν ένας από τους πιο ύπουλους τρόπους για να εξωθηθούν οι γυναίκες να εκπληρώσουν τον μοναδικό κοινωνικά επιτρεπτό ρόλο τους (αυτόν της μητέρας). Ο Κόεν το έκανε όσο πιο ξεκάθαρο μπορούσε στο άρθρο του: «Η κατάσταση [των άτεκνων γυναικών] λίγο πολύ δείχνει ότι σ’ αυτό το σημείο η χειραφέτηση τελειώνει».

Ο ψυχολογικός πόλεμος κατά των γυναικών που προτιμούσαν να πραγματωθούν μέσα από σπουδές και εργασία αντί για οικοκυρικά και παιδιά απέκτησε κι άλλο όπλο: την εθνική υπογεννητικότητα: γεννάτε γιατί χανόμαστε σαν χώρα! Και γιατί χανόμαστε; Επειδή οι γυναίκες είναι εγωίστριες και δεν θέλουν να επιτελέσουν τον θεάρεστο ρόλο τους να γίνουν μητέρες. Έχω θεραπευόμενες οι οποίες αναφέρουν πως ένας από τους προβληματισμούς τους όσον αφορά την επιθυμία τους να κάνουν παιδί είναι επειδή αισθάνονται ένα κοινωνικό καθήκον προς την πατρίδα.

Η βαριά βιομηχανία του βιολογικού ρολογιού

Η δεύτερη κεφαλαιώδης κοινωνική αλλαγή που ευνόησε να εξαπλωθεί ραγδαία η έννοια του βιολογικού ρολογιού προήλθε από τον χώρο της ιατρικής επιστήμης. Η πρώτη πετυχημένη τεχνητή γονιμοποίηση είχε γίνει ελάχιστους μήνες πριν από την εμφάνιση του βιολογικού ρολογιού. Στις 25 Ιουλίου 1978 γεννήθηκε το πρώτο μωρό του σωλήνα, η Λουίζ Μπράουν, η οποία έγινε παγκοσμίως διάσημη.

Παρότι η τεχνητή γονιμοποίηση είχε αρχικά σχεδιαστεί για την αντιμετώπιση ενός συγκεκριμένου ιατρικού προβλήματος (απόφραξη σαλπίγγων), πολύ σύντομα η μέθοδος άρχισε να προσφέρεται σε γυναίκες χωρίς πρόβλημα στις σάλπιγγες. Μέσα σε ελάχιστα χρόνια, ενέσκηψε η περιβόητη «επιδημία υπογονιμότητας». Καθώς όλο και περισσότερες γυναίκες έμπαιναν στην αγορά εργασίας ή σπούδαζαν, ο δείκτης γονιμότητας έπεφτε κατακόρυφα: Το 1957 η μέση Αμερικανίδα έκανε 3,5 παιδιά. Το 1976, ένα χρόνο πριν εφευρεθεί το βιολογικό ρολόι, το ποσοστό είχε πέσει στα 1,5 παιδιά. Παρόμοια ποσοστά ισχύουν και στην Ελλάδα: την περίοδο 1960-81 η μέση Ελληνίδα έκανε 2,3 παιδιά· την περίοδο 1982-88, το ποσοστό έπεσε σε 1,5 παιδιά και την περίοδο 1989-99 σε 1,2 παιδιά. Ακόμα όμως και οι γυναίκες που έκαναν παιδιά, τα έκαναν σε μεγαλύτερη ηλικία. Τα ΜΜΕ εξυμνούσαν τις εργαζόμενες γυναίκες που αποφάσιζαν να κάνουν παιδί ενώ συνέχιζαν τις απαιτητικές καριέρες τους και ταυτόχρονα προειδοποιούσαν όσες γυναίκες καθυστερούσαν ότι κάποια στιγμή θα ήταν πολύ αργά, αφού τα ωάριά τους δεν θα φτούραγαν πια.

Η πρώτη αναφορά της «επιδημίας υπογονιμότητας» έγινε σε ένα ιατρικό άρθρο που δημοσιεύτηκε το 1983 από το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ. Μέσα σε ελάχιστα χρόνια άνοιξαν πολυάριθμες κλινικές που πρόσφεραν υπηρεσίες τεχνητής γονιμοποίησης. Δεν άργησε να δημιουργηθεί ολόκληρη ιατρική βιομηχανία πολλών δισεκατομμυρίων γύρω από την τεχνητή γονιμοποίηση, στην οποία αργότερα προστέθηκε η κατάψυξη ωαρίων (η οποία προσφέρεται σε ολοένα μικρότερες ηλικίες, ακόμα και όταν δεν υπάρχει ιατρικός λόγος). Το βιολογικό ρολόι πλασαρίστηκε στο ευρύ κοινό την ίδια ακριβώς εποχή που η τεχνητή γονιμοποίηση άρχισε να γίνεται ευρέως διαθέσιμη – ήταν η καλύτερη διαφήμιση που μπορούσε να υπάρξει.

Δεν υπάρχει βιολογικό ρολόι!

Αν με το βιολογικό ρολόι εννοούμε ότι λόγω φύσης και βιολογίας οι γυναίκες νιώθουν κάποια πηγαία εσωτερική ορμή να κάνουν μωράκια, πολύ απλά δεν ισχύει. Όσες έρευνες έχουν γίνει πάνω σε αυτό το θέμα δεν έχουν βρει καμία ορμονική ή άλλη βιολογική παράμετρο που να εξωθεί τις γυναίκες να τεκνοποιήσουν. Αν υπάρχει κάποια βιολογική βάση για την επιθυμία τεκνοποίησης δεν έχει ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα. Αντιθέτως, έχει αποδειχθεί ερευνητικά ότι η επιθυμία για τεκνοποίηση δημιουργείται ή εντείνεται όταν μια γυναίκα εκτίθεται σε μωρά, δηλαδή όταν βλέπει, ακούει ή μυρίζει μωρά. Το ίδιο, όμως, ισχύει και για τους άντρες που εκτίθενται σε τέτοιες εικόνες!

Επίσης, μια άλλη έρευνα έδειξε ότι η επιθυμία για παιδί αυξάνει όταν άλλες γυναίκες του περίγυρου κάνουν παιδί – πρόκειται, δηλαδή, για κοινωνική επίδραση λόγω peer pressure. Σε μια διαδικτυακή έρευνα που έκανα το 2018 για τις στάσεις απέναντι στη μητρότητα, από τις 1053 γυναίκες που απάντησαν, το 52% διαφώνησε με τη δήλωση: «Ως γυναίκες το ζητάει η φύση μας να γίνουμε μητέρες» (το 17,3% συμφώνησε και το υπόλοιπο 29,8% δεν ήταν σίγουρες). Στην ερώτηση «Είναι σαν να μου το ζητάει το σώμα μου να κάνω παιδί», η συντριπτική πλειοψηφεία (78,1%) διαφώνησε με αυτή την άποψη, ενώ λιγότερες από 2 στις 10 (17,6%) συμφώνησε.

Κι ο χρόνος που περνά;

Κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι μια γυναίκα μπορεί να τεκνοποιήσει μόνο μέχρι μια συγκεκριμένη ηλικία, άρα πράγματι υπάρχει ένα βιολογικό όριο μετά από το οποίο η τεκνοποίηση είναι δυσκολότερη ή αδύνατη. Όμως οι άνθρωποι έχουμε πάρα πολλά τέτοια «βιολογικά ρολόγια», αν και θα ήταν σωστότερο να τα ονομάσουμε «βιολογικά όρια». Το ανθρώπινο σώμα μας μάς θέτει και άλλα όρια πέρα από αυτά της τεκνοποίησης. Όπως είπε μια γυναίκα στην ομάδα: «Το βιολογικό μου ρολόι όντως χτυπάει· βαράει και μου λέει: “Κάνε ορειβασία πριν γεράσεις πολύ και δεν μπορείς!” ή “Μην πιεις τα κέρατά σου απόψε, δεν το αντέχεις τόσο όσο ήσουν νέα”».

Καμιά μας δεν έχει ανοσία στο πέρασμα του χρόνου και στα όρια που μας θέτει. Αλλά το βιολογικό ρολόι της καθεμιάς μας μπορεί να χτυπάει για διαφορετικά πράγματα. Για πολλές γυναίκες (και άντρες) δεν λέει «κάνε παιδάκι!» αλλά «ερωτεύσου!», «ταξίδεψε!»

Να γίνω μητέρα ή όχι; Το άγχος της απόφασης

Με κάθε επιλογή μας, με κάθε δρόμο που παίρνουμε, αποκλείουμε άλλους δρόμους. Εννοείται πως αν δεν ζήσουμε την εμπειρία της μητρότητας θα στερηθούμε πολλά όμορφα πράγματα. Όμως ισχύει εξίσου ότι θα στερηθούμε πολλά άλλα όμορφα πράγματα αν αποφασίσουμε να κάνουμε παιδί. Υπάρχει πάντα τίμημα που καλούμαστε να πληρώσουμε για κάθε επιλογή μας: τις σχέσεις που (δεν) κάναμε, τα μέρη όπου (δεν) ζήσαμε, τα ταλέντα που (δεν) καλλιεργήσαμε, τα ταξίδια που (δεν) πήγαμε, κοκ. Μόνο που κάποιοι δρόμοι μάς πλασάρονται ως φυσιολογικοί, επιβαλλόμενοι από τη φύση και άρα αναγκαίοι, υποχρεωτικοί. Ένας τέτοιος φυσικοποιημένος, υποχρεωτικός δρόμος είναι η μητρότητα. Κατά συνέπεια, αν δεν τον διαλέξουμε, είμαστε εμείς που είμαστε στραβές, όχι ο δρόμος.

Η ανάλυση των κοινωνικών και ιστορικών παραμέτρων βοηθάει μόνο μέχρι ένα σημείο· πέρα από την οποιαδήποτε θεωρητική ανάλυση, στο τέλος κάθε γυναίκα καλείται να απαντήσει η ίδια στο πολυσύνθετο ερώτημα: θέλω να γίνω μητέρα ή όχι; Πώς όμως να το απαντήσει όταν και μόνο αν αρθρώσει το ερώτημα αντιμετωπίζεται αρνητικά; Αυτός είναι ο λόγος που ως γυναίκες χρειαζόμαστε ασφαλή πλαίσια για να μοιραστούμε τους προβληματισμούς μας, να ψηλαφίσουμε τα θέλω μας και τα δεν θέλω μας και να καταλήξουμε στο τι ταιριάζει στην καθεμιά μας προσωπικά, χωρίς εύκολους αφορισμούς και στερεοτυπικές λύσεις.

Ένα τέτοιο ασφαλές πλαίσιο είναι με άλλες γυναίκες που έχουν ή είχαν παρόμοιους προβληματισμούς.

Βιβλιογραφία:

  • Adair Lora E., Brase Gary L., Akao Karen, Jantsch Mackenzie, #babyfever: Social and media influences on fertility desires, Personality and Individual Differences 71 (2014) 135–139.
  • Bonos Lisa, How the biological clock −and its ticking− became shorthand for a woman’s fertility, May 24, 2016 The Washington Post
  • Brase Gary L. and Brase Sandra L., Emotional Regulation of Fertility Decision Making:
  • What Is the Nature and Structure of “Baby Fever”? Emotion 2012, Vol. 12, No. 5, 1141–1154
  • Ζαράγκαλη Έρση, Οι βουβές πληγές: Η αντι-σύλληψη και η έκτρωση ως βίωμα και πράξη, 2010, Νήσος
  • Hensvik Lena, Nilsson Peter, Businesses, buddies and babies: social ties and fertility at work. Institute For Labour Market Policy Evaluation, working paper 2010.
  • Moss Gabrielle, Why Women’s “Biological Clock Ticking” Is Actually A Total Myth, Bustle, Mar 8 2016
  • Skov Leonora Christina, Danmarks moderfår stempler mig som et barnløst monster, Politiken, 13. okt. 2012
  • Χαλκιά Αλεξάνδρα, Το άδειο λίκνο της δημοκρατίας, Σεξ, έκτρωση και εθνικισμός στη σύγχρονη Ελλάδα, 2007, Αλεξάνδρεια
  • Weigel Moira, The foul reign of the biological clock, The Guardian, 10 May 2016

 

 

*Ο Λύο Καλοβυρνάς είναι ψυχοθεραπευτής και σύμβουλος ψυχικής υγείας. Από το 2002, εργάζεται στον τομέα της ψυχικής υγείας, κάνοντας ατομικές συνεδρίες, ομάδες αυτογνωσίας και προσωπικής ανάπτυξης για γυναίκες και άντρες, ομάδες αυτογνωσίας για γκέι άντρες και πολλά βιωματικά εργαστήρια για διάφορα θέματα, όπως η (μη) μητρότητα, η σεξουαλικότητα, η γυναικεία σεξουαλική επιθυμία, οι διάφορες μορφές οικογενειακής κακοποίησης, η οικονομική-κοινωνική κρίση κ.ά. Το νέο του βιβλίο: «Μητέρα μηδέν παιδιών: Η μητρότητα ως επιλογή ή επιβολή» κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Gutenberg τον Ιανουάριο του 2022

Στις 19/11 ξεκινάει το  5ο Βιωματικό εργαστήρι του  για τη (μη) μητρότητα. Ακολουθεί η περιγραφή του εργαστηρίου: 

«Θέλω να κάνω παιδί;» «Δεν είμαι σίγουρη αν θέλω.» «Είναι φυσιολογικό που δεν θέλω;» «Φοβάμαι μην το μετανιώσω αν δεν κάνω.» «Πρέπει/θέλω να κάνω δεύτερο παιδί;» «Έγινα μητέρα αλλά φοβάμαι ότι ήταν λάθος απόφαση».
Σάββατο 19 Νοεμβρίου, 11:00-14:00
Σε αυτό το εργαστήρι θα εξετάσουμε την αμφιθυμία μας για το θέμα της μητρότητας. Θα κουβεντιάσουμε για:
το τι σημαίνει η (μη) μητρότητα για την καθεμία
κατά πόσο το θέλω ή δεν θέλω παιδί είναι δικό μας ή κοινωνικά επιβεβλημένο
πώς αντιμετωπίζω τη συνεχή πίεση από την ευρύτερη κοινωνία και τον άμεσο περίγυρό μας για τεκνοποίηση;
κατά πόσο επιθυμώ πραγματικά ένα δεύτερο παιδί ή νιώθω υποχρεωμένη να το κάνω;
την αμφιθυμία που νιώθω που έγινα μητέρα
Θα διερευνήσουμε για τις σκέψεις μας και τους προβληματισμούς μας, σε μια προσπάθεια να ψηλαφίσουμε τις πραγματικές μας επιθυμίες.
Το βιωματικό εργαστήρι απευθύνεται σε γυναίκες όλων των ηλικιών και σεξουαλικών προσανατολισμών, είτε έχουν κάνει παιδιά είτε όχι.
Το εργαστήρι έχει ήδη γίνει άλλες τέσσερις φορές τα προηγούμενα έτη και το έχουν παρακολουθήσει 49 γυναίκες.
Η συμμετοχή στο εργαστήρι στοιχίζει 30 €. Λόγω περιορισμένων θέσεων, παρακαλούμε δηλώστε συμμετοχή έγκαιρα.
Δηλώσεις συμμετοχής μέχρι Δευτέρα 14 Νοεμβρίου
Το εργαστήρι θα γίνει το Σάββατο 19 Νοεμβρίου 11:00-14:00, στους Αμπελόκηπους, 5 λεπτά από το μετρό Πανόρμου.
Για περισσότερες πληροφορίες και δηλώσεις συμμετοχής, στείλτε μέιλ στο info@lyo.gr ή τηλεφωνήστε στο 6944 287 316.
Join the sexolution: Για συμμετοχή στο sexpositive.gr κάνε κλικ εδώ

 

Γιατί δεν είμαστε σεξουαλικά πιστοί;

Γιατί δεν είμαστε σεξουαλικά πιστοί; 250 250 positiv

Λύο Καλοβυρνάς*

Συχνά, το εξωσυντροφικό σεξ δεν αφορά το σεξ αυτό καθ’ αυτό. Δεν ψάχνουμε πάντα τη σεξουαλική εκτόνωση ή κάτι καλύτερο από αυτό που ήδη έχουμε, αλλά και μόνο η ιδέα του «ξένου» λειτουργεί διεγερτικά.

Στους ανθρώπους μας αρέσει να έχουμε ελευθερία επιλογών, ακόμα και αν δεν την ασκούμε. Μας αρέσει να εξερευνούμε και να ανακαλύπτουμε καινούργια πράγματα, αλλά ταυτόχρονα έχουμε βαθιά ανάγκη να έχουμε και σταθερή φωλιά. Ωστόσο, η ύπαρξη αυτής της σταθερής φωλιάς απειλείται από τις εξερευνήσεις μας εκτός φωλιάς. Αυτό ίσως να ακούγεται εγωιστικό, τύπου «και την πίτα ολάκερη και τον σκύλο χορτάτο», ωστόσο υπάρχουν ζευγάρια που το κατορθώνουν επειδή έχουν πολύ ισχυρό συναισθηματικό δεσμό και νιώθουν ασφαλείς μέσα στη σχέση τους.

Οι σεξουαλικές πράξεις που κάνουμε συμβαίνουν πάντα μέσα σε ένα κοινωνικό και σχεσιακό πλαίσιο. Υπάρχουν πάρα πολλοί λόγοι που κάνουμε ή δεν κάνουμε σεξ, πότε και με ποιον.

Επίσης το τι βρίσκουμε ερωτικό, τι μας εξιτάρει ή αντίθετα μας αφήνει αδιάφορους/ες, είναι και αυτό ταυτόχρονα εξόχως προσωπικό και κοινωνικά επηρεαζόμενο.

Το σεξ μπορεί να είναι αυτοσκοπός αλλά ταυτόχρονα μπορεί να αποτελέσει μια πύλη εισόδου στον κόσμο ενός άλλου ανθρώπου. Απαιτεί έναν βαθμό ευαλωτότητας και οικειότητας, που μπορεί να μας φοβίζει ή/και να μας διεγείρει.

Ταυτόχρονα, το σεξ συχνά συνδέεται με την αίσθηση της παράβασης, σύμφωνα με τον γάλλο θεωρητικό Ζορζ Μπατάιγ· το να παραβαίνουμε κανόνες μας φοβίζει αλλά ταυτόχρονα μας εξιτάρει.

Πώς μπορούμε, λοιπόν, σαν ζευγάρι να διατηρούμε μια σταθερή σχέση μεγάλης οικειότητας και ευαλωτότητας ενώ συγχρόνως παίρνουμε το ηλέκτρισμα από την παράβαση των κανόνων ή τον ενθουσιασμό από το άγνωστο και το καινούργιο;

Ο ερωτισμός σ’ ένα ζευγάρι πολλών ετών εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό το πώς αλληλεπιδρά η σεξουαλική διέγερση με τις προκλήσεις και τα εμπόδια που μας βάζει η καθημερινότητας και η ρουτίνα του να αγαπάς. Σύμφωνα με τον Jack Morin (1995), ο ερωτισμός εδράζεται σε τέσσερις πυλώνες:

  • λαχτάρα και προσμονή,
  • παραβίαση των απαγορεύσεων,
  • αναζήτηση εξουσίας/δύναμης και
  • αντιμετώπιση των αμφιβολιών.

Η Perel (2006), βασιζόμενη σε εικοσαετή πείρα σε θεραπεία ζευγαριών, εκφράζει την άποψη ότι η ασφάλεια και η οικειότητα των μακροπρόθεσμων σχέσεων λειτουργεί επιβαρυντικά στο ερωτικό στοιχείο που φέρνει η παραβίαση των κανόνων, ένα στοιχείο που θεωρεί ζωτικής σημασίας για το καλό σεξ.

Η Heiman (1977) θέτει το ερώτημα μήπως ο ερωτισμός πρέπει αναγκαστικά να είναι κοινωνικά μη αποδεκτός ή παραβατικός ώστε να λειτουργεί διεγερτικά στο έπακρον. Ίσως γι’ αυτό στις φαντασιώσεις μας, ένα τεράστιο ποσοστό άνω του 60% και αντρών και γυναικών διεγείρεται από σενάρια που δεν είναι κοινωνικά αποδεκτά (βιασμοί κτλ).

Τέλος, σύμφωνα, με τη θεωρία του συναισθηματικού δεσμού, οι άνθρωποι χρησιμοποιούμε το σεξ διαφορετικά, ανάλογα με το αν αναπτύξαμε ασφαλή δεσμό με τους γονείς μας κατά την παιδική μας ηλικία.

Ένας επικρατής μύθος που βασίζεται σε αναπόδεικτες θεωρίες της εξελικτικής ψυχολογίας θέλει τους άντρες να μπορούν να κάνουν σεξ χωρίς συναίσθημα (ήταν ένα σκέτο πήδημα, δεν σημαίνει για μένα τίποτα) ενώ τις γυναίκες να κάνουν σεξ μόνο όταν υπάρχει συναίσθημα (αν η γυναίκα ξενοπηδήξει, η σχέση για εκείνη έχει ήδη τελειώσει). Αυτή η μανιχαϊστική διχοτόμηση κατά φύλο αδικεί και τους άντρες και τις γυναίκες, βάζοντάς μας σε στενά καλούπια και απαιτώντας συγκεκριμένες «αντρικές» και «γυναικείες» συμπεριφορές. Ο άντρας που θέλει να αναπτύξει οικειότητα και να νιώσει συναίσθημα για να κάνει σεξ επειδή δεν λειτουργεί σαν άγρια μηχανή πηδήματος θεωρείται πιο «φλούφλης»· η γυναίκα που γουστάρει να κάνει σεξ μ’ έναν άγνωστο χωρίς να βγει μια δεκαριά ραντεβού και να μάθει για τον εσωτερικό του κόσμο θεωρείται «πουτάνα».

Φορτωνόμαστε πολλές στερεοτυπικές αντιλήψεις για το σεξ και τη σημασία του σε μια ερωτική σχέση. Ωστόσο, η θέση που έχει το σεξ στη ζωή ενός ζευγαριού ποικίλει ανάλογα με το ζευγάρι. Έχουμε την τύχη στην εποχή μας πλέον να μπορούμε ως ζευγάρια να γράψουμε το δικό μας σενάριο για το πώς μας ταιριάζει να είναι και η σχέση μας και η σεξουαλική μας ζωή, χωρίς να αποδεχόμαστε υπάκουα και αβασάνιστα τις νόρμες που ίσχυαν μέχρι πρόσφατα.

Το να βρούμε ποιο σενάριο σεξουαλικής και συναισθηματικής πίστης ταιριάζει σ’ εμάς σαν ζευγάρι έχει ζωτική σημασία για τη μακροημέρευση της σχέσης μας. Όταν ο συναισθηματικός μας δεσμός είναι γερός, το να βρούμε αυτό το σενάριο είναι πολύ ευκολότερο και λιγότερο απειλητικό.

Για ποιους λόγους κάνουμε σεξ;

Οι άνθρωποι, όπως και τα υπόλοιπα ανώτερα θηλαστικά, κάνουμε σεξ για πολλούς λόγους. Είναι χρήσιμο να κάνουμε τις εξής ερωτήσεις στον εαυτό μας αλλά και σαν ζευγάρι:

  • Για εκτόνωση; Γιατί έχω καύλες;
  • Για να αποφύγω την οικειότητα;
  • Για να έρθω κοντά με κάποιον; Συναισθηματικά; Σωματικά;
  • Για να γνωρίσω κάποιον;
  • Γιατί είναι ευχάριστη ασχολία, καλύτερη από κάτι άλλο που έχω να κάνω;
  • Για να νιώσω ότι κάποιος ενδιαφέρεται για μένα;
  • Για να νιώσω ότι είμαι επιθυμητός;
  • Για να μη σκέφτομαι άλλα που με προβληματίζουν;

Χρησιμοποιούμε το σεξ για να ικανοποιήσουμε πολλές και διάφορες ανάγκες μας:

Σωματικές ανάγκες

  • μειώνει το άγχος («με χαλαρώνει»)
  • απόλαυση («μου φέρνει μεγάλη ηδονή»)
  • μας χαρίζει νέες εμπειρίες («είχα περιέργεια για μια σεξουαλική πράξη ή ένα άτομο»)
  • ο/η παρτενέρ είναι πολύ καυλωτικός/ή («με διέγειρε ο συγκεκριμένος άνθρωπος»)

Ανάγκες που αφορούν στόχους μας

  • πρακτικές επιθυμίες («θέλω να κάνω παιδί»)
  • κοινωνικό κύρος («θέλω να νιώσω δημοφιλής»)
  • εκδίκηση («θέλω να πληγώσω κάποιον»)

Συναισθηματικές ανάγκες

  • έρωτας και δέσιμο («θέλω να νιώσω κοντά του/της»)
  • για να εκφραστώ («θέλω να σου δείξω πόσο σε αγαπώ, σε εκτιμώ»)
  • για να δώσω απόλαυση σε κάποιον που αγαπώ

Ανασφάλειες

  • ενίσχυση της αυτοπεποίθησης («επιζητώ την προσοχή ή την επιβεβαίωση των άλλων»)
  • αίσθηση καθήκοντος ή πίεσης («δεν μπορούσα να πω όχι», «ήθελε πολύ ο άλλος»)
  • για να διατηρήσω μια σχέση («αν δεν του/της κάτσω, θα με εγκαταλείψει»)

Επιβεβαίωση, ένωση, περιπέτεια, ενθουσιασμός, εθισμός, ντοπάρισμα, χειραγώγηση, ηδονή/απόλαυση – το σεξ καλύπτει πολλές και διάφορες ανθρώπινες ανάγκες.

Βιβλιογραφία:

  • Perel, E. (2006). Mating In Captivity: Reconciling The Erotic And The Domestic. New York: Harper Collins.
  • Heiman, J. R. (1977). A psychophysiological exploration of sexual arousal patterns in females and males. Psychophysiology, 14, 266–274.
  • Bataille, G. (1986). Eroticism: Death And Sensuality (M. Dalwood, Trans.). San Francisco: City Lights Books. (Original work published 1957)
  • Morin,  J. (1995). The Erotic Mind: Unlocking The Inner Sources Of Sexual Passion And Fulfilment. New York: Harper Collins

Λύο Καλοβυρνάς είναι ψυχοθεραπευτής και σύμβουλος ψυχικής υγείας. Από το 2002, εργάζεται στον τομέα της ψυχικής υγείας, κάνοντας ατομικές συνεδρίες, ομάδες αυτογνωσίας και προσωπικής ανάπτυξης για γυναίκες και άντρες, ομάδες αυτογνωσίας για γκέι άντρες και πολλά βιωματικά εργαστήρια για διάφορα θέματα, όπως η (μη) μητρότητα, η σεξουαλικότητα, η γυναικεία σεξουαλική επιθυμία, οι διάφορες μορφές οικογενειακής κακοποίησης, η οικονομική-κοινωνική κρίση κ.ά.Το νέο του βιβλίο: Όταν η αγάπη τολμά να πει το όνομά της: Ομοφυλοφιλία & νέοι τρόποι σεξουαλικής ύπαρξης στη σημερινή Ελλάδα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Gutenberg τον Μάιο του 2021. Προσωπική ιστοσελίδα: https://www.lyo.gr 

Τη Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου, ο Άρης Δημοκίδης θα συντονίσει μια συζήτηση για την ομοφυλοφιλία με αφορμή το βιβλίο. Η συζήτηση θα γίνει διαδικτυακά μέσω Zoom και θα μπορείτε να θέσετε ερωτήσεις. Παρακολουθήστε την εκδήλωση στο: https://zoom.us/j/94668363681
Βρείτε το βιβλίο: https://www.dardanosnet.gr/…/otan-i-agapi-tolma-na-pei…/

Join the sexolution: Για συμμετοχή στο sexpositive.gr κάνε κλικ εδώ