sense8

Στην τηλεοπτική σειρά Sense8 (2015-2018), οι, αδελφές και δημιουργοί του Matrix, Wachowski, σε συνεργασία με τον Straczynski, δημιούργησαν ένα μοναδικό σύμπαν, όπου οχτώ άγνωστοι με διαφορετικές καταγωγές, ιδεολογίες, πεποιθήσεις, θρησκείες, σεξουαλικότητες, και φύλα, ενώνονται με ένα είδος τηλεπαθητικών ικανοτήτων. Η ικανότητά τους αυτή τους επιτρέπει να βιώνουν κοινές εμπειρίες, σαν να βρίσκονται την ίδια στιγμή στο ίδιο ακριβώς σημείο. Καθένα από αυτά τα άτομα ζει τη δική του ζωή, και παλεύει με τους προσωπικούς του δαίμονες, ενώ ταυτόχρονα όλοι καλούνται να αντιμετωπίσουν ένα κοινό εχθρό (Whisper), ο οποίος επιδιώκει την εξάλειψη των ανθρώπων με αυτήν την ικανότητα.

Ήδη από αυτήν την περιγραφή, γίνεται κατανοητό πως η σειρά, έκτος από τα έντονα στοιχεία περιπέτειας και επιστημονικής φαντασίας, έχει και έναν ιδιαίτερα ανθρωπολογικό χαρακτήρα. Αναδεικνύει τα ιδιαίτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν καθημερινοί άνθρωποι, με διαφορετικούς χαρακτήρες και πολιτισμικά πλαίσια. Εξιστορεί, δηλαδή, τα βιώματα ανθρώπων με συμπεριληπτικό (ίσως συνάμα και ουτοπικό) τρόπο, προβάλλοντας έτσι και αναπαραστάσεις μη κανονιστικών χαρακτήρων/συνθηκών.

Ανάμεσα σε αυτές τις αναπαραστάσεις, εντοπίζεται και εκείνη των πολυσυντροφικών σχέσεων (polyamorous). Ως πολυσυντροφικότητα, ορίζεται ένα σχεσιακό μοντέλο ρομαντικών και/ή σεξουαλικών σχέσεων, με περισσότερα από ένα άτομα την ίδια στιγμή, εν γνώση όλων των εμπλεκόμενων μελών. Η σχέση μπορεί να συνάπτεται μεταξύ όλων των συντρόφων ή να υπάρχουν ανεξάρτητες διατομικές σχέσεις. Σε κάθε περίπτωση, οι σχέσεις στηρίζονται στην απόρριψη της κτητικότητας, στην ειλικρίνεια, στην αμοιβαιότητα, και στην συναισθηματική εγγύτητα. Το «μοντέλο» είναι ανεξάρτητο από το φύλο ή την σεξουαλικότητα του εκάστοτε ατόμου.

Στα πλαίσια της σειράς, τα ερωτικά συναισθήματα παρουσιάζονται ως κάτι αγνό και παντοδύναμο, ως κάτι που υπερνικά κάθε νόρμα και κάθε περιορισμό, όπως αυτόν της δυαδικής σχέσης. Δημιουργούνται σχέσεις μακριά από τα κανονιστικά πρότυπα των δυαδικών σχέσεων, οι οποίες χαρακτηρίζονται από έντονη κτητικότητα και αυστηρό ηθικό περιορισμό. Με τον τρόπο αυτό, και την περίπτωση των Kala, Wolfgang, και Rajan, για παράδειγμα, τα ψευδή διλήμματα “επιθυμία ή υποχρέωση” και “ερωτική ζωή γεμάτη εμπειρίες ή σταθερή σχέση” καταρρίπτονται. Η πολυσυντροφική σχέση εδώ δίνει μια “νέα” επιλογή, όπου η συναισθηματική και σωματική επιθυμία δεν χρειάζεται να περιοριστεί ή να καταπιαστεί, εφόσον φυσικά όλα τα μέλη της σχέσης είναι σύμφωνα.

Ταυτόχρονα, βλέπουμε πως στις πολυσυντροφικές σχέσεις το σεξ δεν αποτελεί αυτοσκοπό, παρόλο που επικρατεί συχνά αυτή η πεποίθηση. Τα πολυσυντροφικά άτομα έχουν ως στόχο την σύναψη σχέσεων με άλλα άτομα, για τα οποία αναπτύσσουν ερωτικά συναισθήματα (πιθανόν υπάρχει και σεξουαλική έλξη), και επιθυμούν να διατηρήσουν στην ζωή τους. Αυτό μπορεί να γίνει κατανοητό και από την Τριγωνική Θεωρία του Έρωτα κατά Sternberg (Sternberg, 1986. Sternberg & Barnes, 1988). Σύμφωνα με την θεωρία, ο έρωτας δομείται από τρία στοιχεία: πάθος (φυσική έλξη, σεξουαλική επιθυμία και άλλες ανάγκες) , δέσμευση (αξιολόγηση των πρακτικών στοιχείων της σχέσης και μακροπρόθεσμη διατήρησή της) και εγγύτητα (στενή σχέση, μοίρασμα, αμοιβαιότητα), ο συνδυασμός των οποίων δημιουργεί εφτά δυναμικούς τύπους έρωτα:

Κεραυνοβόλος (πάθος +, δέσμευση -, εγγύτητα -)

Κενός (πάθος -, δέσμευση +, εγγύτητα -)

Απλή αρέσκεια (πάθος -, δέσμευση -, εγγύτητα +)

Άφρων (πάθος +, δέσμευση +, εγγύτητα -)

Ρομαντικός (πάθος +, δέσμευση -, εγγύτητα+)

Συντροφικός (πάθος -, δέσμευση +, εγγύτητα +)

Ολοκληρωμένος (πάθος +, δέσμευση +, εγγύτητα +)

Στο Sense8 αυτό μπορούμε να το δούμε στη σχέση των Lito, Hernando και Daniela.

Ο Lito και ο Hernado είναι ομόφυλο ζευγάρι που σχετίζονται με μια γυναίκα. Ο έρωτας τους με την Daniela παρουσιάζεται κυρίως Συντροφικός, καθώς στην αρχή θέλουν να την προστατέψουν από τον κακοποιητικό της πρώην. Η ίδια θέλει να τους στηρίξει σε κάθε τους νέο βήμα, κυρίως τον Lito, αφού ήρθε σε δύσκολη θέση μετά το αναγκαστικό coming out του. Παρόλο που σε ορισμένες στιγμές γίνεται έκδηλη και η σεξουαλική έλξη, τα στοιχεία της δέσμευσης και της εγγύτητας εμφανίζονται εντονότερα από αυτό του πάθους. Ταυτόχρονα, η σχέση μεταξύ των δύο ανδρών δεν μπορεί να χαρακτηριστεί τίποτα άλλο πέρα από Ολοκληρωμένο έρωτα.

Εδώ γίνεται φανερό πως, παρά την διαφορετική χρονική σειρά δημιουργίας των σχέσεων, τα διαφορετικά κίνητρα και τον διαφορετικό τύπο του έρωτα, επικρατεί ισότητα σε αυτήν την σχέση. Η γνώμη της Daniela και του Hernado έχουν την ίδια βαρύτητα για τον Lito. Οι πράξεις του Hernado λαμβάνουν τον ίδιο ενθουσιασμό και από την Daniela. Τέλος, Η Daniela λαμβάνει την ίδια φροντίδα και από τους δύο άντρες.

Όπως είπαμε, το Sense8 ίσως προβάλει κάποιες καταστάσεις περισσότερο ουτοπικές, από ότι ισχύει στον αληθινό κόσμο πέρα από την οθόνη. Ωστόσο, αναδεικνύει με έναν μοναδικά ευφάνταστο και όμορφο τρόπο την δύναμη του έρωτα, και το πως ο ίδιος ως συναίσθημα δεν αναγνωρίζει κανέναν περιορισμό, όσο χαρακτηρίζεται από σεβασμό και αυθεντικότητα. Ή όπως είπε καλύτερα και ο Hernado:

“Love is like art. A force that come into our lives without any rules, expectations or limitations”

«Ο έρωτας είναι σαν την τέχνη. Είναι μια δύναμη που έρχεται στην ζωή μας χωρίς κανόνες, προσδοκίες ή περιορισμούς»