πολιτική

Γιατί με νοιάζει τι κάνεις στο κρεβάτι σου!

Γιατί με νοιάζει τι κάνεις στο κρεβάτι σου! 668 324 positiv

Γιατί με νοιάζει τι κάνεις στο κρεβάτι σου!

Happy Sisyphus*

Μια φράση που ακούμε και διαβάζουμε συχνά σε βαθμό που να έχει γίνει στερεοτυπική είναι το “δεν με νοιάζει τι κάνουν στο κρεβάτι τους”. Συνήθως συνοδεύεται και από το επίσης κλασσικό “αρκεί να μην προκαλούν”. Αυτή η φράση παρότι προβάλλεται ως δείγμα ανοχής προς το διαφορετικό στην πραγματικότητα πετυχαίνει το ακριβώς αντίθετο.

Πρώτα πρώτα η περιστολή της σεξουαλικότητας στο χώρο της κρεβατοκάμαρας είναι βαθιά προβληματική από μόνη της. Όταν σχετίζομαι ερωτικά με ένα ή περισσότερα άτομα αυτό είναι κάτι που επηρεάζει το σύνολο της καθημερινότητας μου και όχι μόνο την ώρα που κάνω σεξ. Αυτό θεωρείται συνήθως αυτονόητο για τα straight, μονογαμικά ζευγάρια που έχουν κάθε δικαίωμα να εκφράζουν την έλξη τους, την αγάπη τους, την τρυφερότητα τους στο δημόσιο χώρο. Τίθεται όμως υπό αμφισβήτηση για κάθε άλλη μορφή ερωτικής σχέσης που ξεφεύγει από τα κυρίαρχα πρότυπα ερωτισμού. Εκεί είναι που επιστρατεύονται φράσεις σαν την παραπάνω για να αστυνομεύσουν τη συμπεριφορά των ανθρώπων στη δημόσια σφαίρα, εγκαλώντας τα να περιορίσουν ένα τμήμα της ύπαρξής τους πίσω από κλειστές πόρτες ή μέσα σε σκοτεινά πάρκα.

Πέρα από αυτό το “τι κάνουμε στο κρεβάτι μας” δεν συμβαίνει σε ένα κενό χώρο. Είναι κάτι που επηρεάζει και επηρεάζεται από την κοινωνία μέσα στην οποία ζούμε. Οι κοινωνικοί θεσμοί, ο πολιτισμός, το σύστημα απονομής δικαιοσύνης, οι θρησκείες, η εκπαίδευση, οι επιστήμες όλα διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό τις αντιλήψεις και τις πρακτικές μας γύρω από τη σεξουαλικότητα αλλά και διαμορφώνονται από αυτές. Σχετικά πρόσφατα είδαμε την αυτοκτονία ενός ανθρώπου επειδή δεν άντεξε την κοινωνική πίεση που υφίσταντο όταν διέρρευσε βίντεο με το γιο του να κάνει σεξ με άνδρα. Μάθαμε έτσι από πρώτο χέρι τι συμβαίνει σε φοβικές κοινωνίες σαν τη δική μας όταν αυτό που “κάνουμε στο κρεβάτι μας” δεν ταιριάζει με τα κυρίαρχα πρότυπα για τα φύλα και το σεξ.

Όταν ζούμε σε μια κοινωνία που δεν έχει μάθει τι σημαίνει συναίνεση, που στιγματίζει όλες τις σεξουαλικότητες και τις μορφές σχέσεων που δεν αποσκοπούν στην παραγωγή παιδιών, που οι γυναίκες (και αυτό σχετίζεται και με το μίσος για τους ομοφυλόφιλους) μόνο τυπικά θεωρούνται ίσες με τους άνδρες αλλά στην πραγματικότητα υφίστανται από υποτίμηση και διακρίσεις μέχρι και δολοφονίες, όπου τα λοατκια+ άτομα βρίσκονται στο περιθώριο στους χώρους εκπαίδευσης και εργασίας και κινδυνεύουν καθημερινά με λεκτικές και σωματικές επιθέσεις επειδή απλά κυκλοφορούν στο δρόμο τότε αυτό που κάνουμε στο κρεβάτι μας είναι κάτι που εκ των πραγμάτων μας επηρεάζει και μας αφορά όλους.

Σε τελική ανάλυση παρά το επίχρισμα φιλελευθερισμού δεν είμαστε ελεύθεροι να αποφασίσουμε τι πραγματικά θέλουμε να κάνουμε ούτε καν στο κρεβάτι μας αφού από μωρά ακόμα μαθαίνουμε ότι οποιαδήποτε μορφή ερωτικής σχέσης ξεφεύγει από την ετεροφυλόφιλη, μονογαμική σχέση ζεύγους με σκοπό τη δημιουργία οικογένειας είναι εκτός του φυσιολογικού. Όλος αυτός ο κοινωνικός προγραμματισμός από τους γονείς, τα παιδικά παραμύθια, το σχολείο, την εκκλησία, τα τραγούδια, τις ταινίες, τις ειδήσεις, τους νόμους,κλπ είναι λογικό να εσωτερικεύεται σε μεγάλο βαθμό με αποτέλεσμα να μην είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε τι από αυτά που κάνουμε είναι συνειδητή μας επιλογή και τι όχι. Αυτό γίνεται πιο φανερό αν συγκρίνουμε την ίδια κοινωνία σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους ή διαφορετικές κοινωνικές κατά την ίδια χρονική περίοδο. Έτσι θα δούμε για παράδειγμα κοινωνίες που βασίζονται στην πολυγαμία και κοινωνίες που βασίζονται στη μονογαμία γεγονός που μας δείχνει ότι πολλά από αυτά που τείνουμε να αντιμετωπίζουμε ως καθαρά ατομικές μας επιλογές ή ως έμφυτες τάσεις του ανθρώπου παράγονται από τις δομές του κοινωνικού χώρου μέσα στον οποίο ζούμε.

Με νοιάζει λοιπόν τι κάνεις στο κρεβάτι σου γιατί η σεξουαλικότητα είναι κάτι πολύ κεντρικό στην κοινωνία μας. Γιατί γυναίκες δολοφονούνται επειδή δεν ήταν “πιστές”, γιατί ομοφυλόφιλοι ξυλοκοπούνται επειδή δεν είναι αρκετά αρρενωποί, γιατί γονείς αυτοκτονούν επειδή μαθεύτηκε τι έκαναν στο κρεβάτι τους τα παιδιά τους, γιατί οι βιασμοί γυναικών στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν συμβαίνουν από αγνώστους αλλά από εργοδότες, συναδέλφους, φίλους, συγγενείς ή ερωτικούς συντρόφους τους που δεν σεβάστηκαν το όχι τους, γιατί τα τρανς άτομα δεν μπορούν να βρουν άλλη δουλειά πέρα από τη σεξεργασία, γιατί τα ομόφυλα ζευγάρια και τα πολυσυντροφικά άτομα δεν έχουν τα ίδια δικαιώματα απέναντι στο νόμο, γιατί το να περιορίζουμε τη σεξουαλικότητα στην ιδιωτική σφαίρα σαν να είναι κάτι βρώμικο και αρνητικό γεννάει καθημερινά από ψυχολογικά προβλήματα μέχρι φόνους, ενώ η σεξουαλική καταπίεση και πείνα μπορεί να μετουσιωθεί ακόμα και σε πολέμους.

Με νοιάζει τι κάνεις στο κρεβάτι σου γιατί θέλω όλη αυτή η κατάσταση να αλλάξει. Θέλω τα παιδιά να μαθαίνουν από μικρά με την κατάλληλη σεξουαλική αγωγή, τι είναι η συναίνεση, το σεξ, ο σεξουαλικός προσανατολισμός, η ταυτότητα φύλου, ο σχεσιακός προσανατολισμός, η αποδοχή, η αγάπη και η απόλαυση της διαφορετικότητας. Με νοιάζει γιατί θέλω όλα τα άτομα να μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα στο δρόμο και να έχουν τα ίδια δικαιώματα. Με νοιάζει γιατί θέλω να μπορούμε να ερωτευόμαστε και να αγαπάμε άλλα άτομα ανεξαρτήτως του φύλου τους και του αριθμού τους. Με νοιάζει γιατί θέλω μια κοινωνία φροντίδας, αλληλοσεβασμού και αλληλεγγύης και όχι μια κοινωνία ανταγωνισμού, κτητικότητας, μίσους και εκμετάλλευσης. Με νοιάζει γιατί ελευθερία του ενός δεν σταματά αλλά αρχίζει εκεί που ξεκινά η ελευθερία του άλλου.

Ο κρατικός αυταρχισμός διαιωνίζει την έμφυλη βία

Ο κρατικός αυταρχισμός διαιωνίζει την έμφυλη βία 768 333 positiv
η φωτογραφία είναι από το: https://www.wearyourvoicemag.com/
Αθηνά Μιχαλακέα *
Στις σπασμωδικές προσπάθειες μιας κυβέρνησης που έρχεται να αντιμετωπίσει με όρους τιμωρού δικές της αποτυχίες και συστημικές ανισότητες, το ελληνικό φεμινιστικό κίνημα οφείλει να δηλώσει απερίφραστα ότι η συντηρητική αυτή στροφή δεν μπορεί να γίνει στο δικό του, το δικό μας όνομα.

Την περασμένη εβδομάδα δόθηκε στη δημοσιότητα το σχέδιο του Νέου Ποινικού Κώδικα. Από την προστασία του Περιβάλλοντος μέχρι την ενδοικογενειακή και σεξουαλική βία, η απάντηση της κυβέρνησης φαίνεται να συνοψίζεται στο δόγμα «Περισσότερη αστυνομία – περισσότερη φυλακή».

Η μετατροπή πλήθους εγκλημάτων από πλημμελήματα σε κακουργήματα, η αύξηση του συνολικού χρόνου παραμονής στη φυλακή και η επέκταση των ορίων της παραγραφής, καθώς και η αυστηροποίηση των προϋποθέσεων της υφ’ όρον απόλυσης των κρατουμένων από τα σωφρονιστικά ιδρύματα είναι ενδεικτικά της συντηρητικής αναδίπλωσης που επιχειρείται, ακυρώνοντας τις προσπάθειες φιλελευθεροποίησης του ποινικού συστήματος που επιχειρήθηκαν με τη μεταρρύθμιση του 2019.

Η στροφή αυτή είναι αναμενόμενη από μια νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση με ακροδεξιά χαρακτηριστικά, που καταφεύγει στην υπεραστυνόμευση και την καταστολή, από την αντιμετώπιση της πανδημίας μέχρι την κατάσβεση των πυρκαγιών, αγνοώντας τα μέσα πρόληψης.

Το κρίσιμο ερώτημα όμως είναι με πόση αμηχανία θα την αντιμετωπίσουν τα κινήματα που μάχονται για την κοινωνική απελευθέρωση, ο κόσμος της αριστεράς, της αναρχίας, του φεμινισμού. Μπορεί η κριτική για τους κατασταλτικούς μηχανισμούς του κράτους να καλύπτει σημαντικό μέρος των θεωρητικών τους προσεγγίσεων, στην πράξη όμως υιοθετούν σε μεγάλο μέρος τους και τα ίδια τα αιτήματα για περισσότερη καταστολή, περισσότερη τιμωρία, περισσότερο (κρατικό, και όχι μόνο) αυταρχισμό. Το αίτημα «Να σκοτώσουμε τον μπάτσο που κρύβουμε μέσα μας» παραμένει μισό αιώνα μετά ακόμα επίκαιρο.

Στο πεδίο της Κριτικής Εγκληματολογίας αποτελεί κοινό τόπο το γεγονός ότι το Ποινικό Δίκαιο είναι ένα αρκετά άκαμπτο εργαλείο, το οποίο δεν μπορεί να επιλύσει σύνθετα κοινωνικά ζητήματα, πόσο μάλλον να αποκαταστήσει την κοινωνική ειρήνη και δικαιοσύνη. Επεκτείνοντας αυτή την προσέγγιση, το σύστημα της ποινικής δικαιοσύνης δεν μπορεί να θεωρείται ένα φεμινιστικό εργαλείο, όπως μας έχουν δείξει οι θεωρίες και πρακτικές του μαύρου ριζοσπαστικού φεμινισμού, ενός φεμινισμού που αγωνίζεται και για την κατάργηση των φυλακών.

Ο «φεμινισμός της κατάργησης» (abolitionist feminism), όπως έχει κωδικοποιηθεί από την εμβληματική μορφή του μαύρου μαρξιστικού φεμινισμού Αντζελα Ντέιβις βρίσκεται στον αντίποδα του λευκού, αστικού, φυλακιστικού (carceral) φεμινισμού, στοχεύοντας στην κατάργηση κατασταλτικών μηχανισμών, όπως η αστυνομία και η φυλακή, καταδεικνύοντας τις ρατσιστικές, σεξιστικές και καπιταλιστικές ρίζες τους. Μας καλεί να φανταστούμε ένα μέλλον στο οποίο οι φυλακές δεν θα είναι πια απαραίτητες και η ασφάλεια δεν θα εδράζεται σε εγγενώς βίαιους θεσμούς όπως η αστυνομία.

Μετά το ξέσπασμα του ελληνικού #MeToo και τις τρομακτικής συχνότητας ειδήσεις για νέες γυναικοκτονίες, μέρος του φεμινιστικού χώρου προέταξε ως κυρίαρχο αίτημα τις μεγαλύτερες ποινές για πλήθος εγκλημάτων που συνδέονται με την έμφυλη και σεξουαλική βία. Η βία κατά των γυναικών πράγματι έχει πανδημικές διαστάσεις και χρειάζεται να αντιμετωπιστεί.

Το πρόταγμα της περαιτέρω αυστηροποίησης του ποινικού νόμου όμως πάσχει∙ αφενός γιατί δεν στοχεύει στην πρόληψη (το ύψος της ποινής αποδεδειγμένα δεν λειτουργεί αποτρεπτικά για τον δράστη, όπως μας δείχνουν στατιστικές σε χώρες όπου ισχύει η θανατική ποινή), αφετέρου γιατί παραγνωρίζει το γεγονός ότι η κρατική βία αποτελεί προέκταση της διαπροσωπικής και ενδοοικογενειακής βίας και δεν μπορεί να εξαλειφθεί καθιστώντας αντικείμενά της τους δράστες.

Οπως υποστηρίζει η εγκληματολόγος Μπεθ Ρίτσι, ένας φεμινισμός που βασίζεται στην ποινικοποίηση όχι μόνο θα αποτύχει να απαλλάξει τον κόσμο από την έμφυλη βία, αλλά θα ενισχύσει και τους ίδιους τους θεσμούς που ευθύνονται για την αναπαραγωγή των συνθηκών, οι οποίες προκαλούν την εξάπλωση τόσο της διαπροσωπικής, όσο και της κρατικής βίας 1.

Ο φυλακιστικός φεμινισμός, άθελά του, τροφοδοτεί τις πρακτικές του κρατικού αυταρχισμού και συμβάλει στη διαιώνιση των δομικών σχέσεων εξουσίας.

Επιστρέφοντας στην Ντέιβις, «αν θέλουμε απλώς να γίνουμε αυτό που ήταν οι λευκές ανδρικές ελίτ στο παρελθόν, αντιγράφουμε επακριβώς τις δομές που θα συνεχίσουν να διαιωνίζουν τη βία την οποία αντιπαλεύουμε, αν δεν τις αμφισβητήσουμε, αν δεν αντισταθούμε στο ίδιο το νόημα των ιεραρχιών εξουσίας, τότε είναι σαν να λέμε ότι οι γυναίκες αγωνίζονται απλώς για το δικαίωμα να είναι εξίσου βίαιες με τους άνδρες -κι αυτό δεν θα είχε κανένα απολύτως νόημα» 2. Και για να θυμηθούμε και την Οντρ Λορντ, «τα εργαλεία του αφέντη δεν θα γκρεμίσουν ποτέ το σπίτι του αφέντη».

Σαφώς το αίτημα της κατάργησης των φυλακών στο σήμερα μπορεί να φαντάζει ουτοπικό. Ομως, όπως τονίζει συχνά η Ντέιβις, αν έχουμε καταφέρει στον φεμινισμό να αμφισβητήσουμε ό,τι έμοιαζε ως κανονικότητα, από τους παραδοσιακούς έμφυλους ρόλους ώς το δίπολο του φύλου, αν αμφισβητούμε την κανονικότητα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, μπορούμε να προσπαθήσουμε να φανταστούμε ξανά τη δικαιοσύνη, μέσω ενός συστήματος που δεν θα βασίζεται στην εκδίκηση.

Στις σπασμωδικές προσπάθειες μιας κυβέρνησης που έρχεται να αντιμετωπίσει με όρους τιμωρού δικές της αποτυχίες και συστημικές ανισότητες, το ελληνικό φεμινιστικό κίνημα οφείλει να δηλώσει απερίφραστα ότι η συντηρητική αυτή στροφή δεν μπορεί να γίνει στο δικό του, το δικό μας όνομα. Να αντιτάξει προτάσεις ουσιαστικής καταπολέμησης των ανισοτήτων και του σεξισμού, ενδυνάμωσης των γυναικών και των κουήρ υποκειμένων, δομές φροντίδας και αποκατάστασης των θυμάτων. Να εργαστεί για μια δικαιοσύνη που θα στοχεύει στην εξάλειψη των κοινωνικών συνθηκών που παράγουν το έγκλημα και στον ριζικό μετασχηματισμό των σχέσεων εξουσίας.

*H Αθηνά Μιχαλακέα είναι Δικηγόρος και υπ. Δρ Κριτικής Θεωρίας του Δικαίου, Κολέγιο Birkbeck, Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Την ευχαριστούμε θερμά για την παραχώρηση του άρθρου.

Πρώτη δημοσίευση Εφσυν: https://www.efsyn.gr/nisides/312916_o-kratikos-aytarhismos-diaionizei-tin-emfyli-bia

Join the sexolution: Για συμμετοχή στο sexpositive.gr κάνε κλικ εδώ

 

 


1. Richie, B., Arrested Justice: Black women, violence and America’s prison nation, NYU Press, 2012
2. Davis, A., Φεμινισμός της κατάργησης – Θεωρίες και πρακτικές του καιρού μας, Ενδέκατη ετήσια διάλεξη στη μνήμη του Νίκου Πουλαντζά 2017, εκδόσεις Νήσος, 2018