Oι περισσότερες ουτοπικές κοινότητες αποτυγχάνουν λόγω των άλυτων σκιών γύρω από την αγάπη, το σεξ, το χρήμα και την εξουσία. Η Tamera αναγνώρισε την ανάγκη ανάπτυξης ενός ολιστικού μοντέλου που θα επικεντρώνει την αναγέννηση της εμπιστοσύνης ως τον βασικό στόχο. Αυτή η ταινία είναι μια οικεία εξερεύνηση των γνώσεών τους και ένα γράμμα αγάπης που σκοπό έχει να πυροδοτήσει μια επανάσταση της καρδιάς
Γυρισμένο για πέντε χρόνια με συμμετοχική παρατήρηση, το ΧΩΡΙΟ ΤΩΝ ΕΡΑΣΤΩΝ αποκαλύπτει την οπτική της Ταμέρα για πρώτη φορά σε αυτή την κρίσιμη στιγμή του ανθρώπινου πεπρωμένου.
Λύο Καλοβυρνάς*
Τις προάλλες, ένας θεραπευόμενός μου, με τον οποίο δουλεύαμε πάνω στη ντροπή που ακόμα νιώθει επειδή είναι γκέι, μού εκμυστηρεύθηκε ότι παραλίγο να μην είχε απευθυνθεί σ’ εμένα, επειδή περίμενε ότι έτσι άουτ που είμαι, θα συναντούσε μια τελειωμένη αδερφή. Σκέφτηκα αυτό που είπε, την ομοφοβία που κρυβόταν μέσα στη φιλοφρόνηση. Κι ύστερα μου ήρθε: Μα είμαι τελειωμένη αδερφή!
Δηλαδή, είμαι μια αδερφή που τέλειωσε όλη τη δουλειά που είχε να κάνει!
Έκανα εσωτερική φασίνα –για χρόνια!− και καθάρισα την ψυχή μου και τον νου μου απ’ τη βαθιά ριζωμένη αλλά καμουφλαρισμένη ντροπή για την ομοφυλοφιλία μου. Πέταξα από μέσα μου όλες τις άθλιες στερεοτυπικές ταμπέλες που μου φόρεσαν από μικρό παιδάκι για το πώς είμαστε όλοι οι γκέι: σεξομανείς, ανίκανοι για σχέσεις, περιθωριοποιημένοι, παιδεραστές, υπερευαίσθητοι, ύπουλοι, πούστηδες στην ψυχή, αναξιόπιστοι, διεστραμμένοι κτλ. Ξεφορτώθηκα όλα τα αρνητικά κλισέ που μου είχαν προβλέψει για το μέλλον μου: μια δυστυχισμένη ζωή, μες στη μοναξιά, χωρίς φίλους, χωρίς οικογένεια, χωρίς συντροφικότητα –όλα όσα μου προμήνυαν ότι θα ζήσω έτσι κι έκανα την αποκοτιά να ζήσω ανοιχτά ως ομοφυλόφιλος. Άνοιξα παράθυρα εκεί που μου είχαν χτίσει τοίχους και άφησα να μπει φως στη ζωή μου. Αποτίναξα από πάνω μου τη ζεματιστή ρετσινιά της θηλυπρέπειας, ότι τάχα μου δεν υπάρχει μεγαλύτερη ξεφτίλα για έναν άντρα απ’ το να αδερφίζει. Με κόπο και βοήθεια κατόρθωσα να ζω πιστεύοντας ότι αυτό που είμαι είναι όχι μόνο απολύτως φυσιολογικό αλλά πολύ, πάρα πολύ όμορφο.
Ναι, είμαι μια τελειωμένη αδερφή, δηλαδή δεν είμαι πια μια αδερφή γιαπί! Γιατί αυτό είμαστε οι γκέι: γιαπιά, χαλάσματα, μισοτελειωμένες οικοδομές. Μας πιέζουν να χτίσουμε τη ζωή μας με βάση το αρχιτεκτονικό σχέδιο αλλωνών. Νιώθουμε παράνομοι, σαν αυθαίρετα, κάπου παράμερα κι αποκλεισμένα, περιμένοντας τη νομιμοποίηση της κοινωνίας. Άλλοι καθορίζουν το πώς πρέπει να ζήσουμε τη ζωή μας, με βάση το δικό τους αρχιτεκτονικό σχέδιο: περιορισμένα, ενοχικά, κρυφά – ή και καθόλου. Μας γανώνουν το μυαλό ότι δεν πρέπει να προκαλούμε, να ’μαστε εχέμυθοι, σοβαροί, διακριτικοί – κυκλοφορούν και παιδιά, όπως να το κάνεις, είναι ανωμαλία· κουσούρι.
Και πειθόμαστε. Δεν γίνεται αλλιώς. Από τότε που θυμόμαστε τον εαυτό μας ακούμε τέτοια λόγια παντού μα παντού τριγύρω μας, είτε σαν βρισιές είτε σαν αστεία, βομβαρδιζόμαστε μόνο με αρνητικές εικόνες για το τι μας περιμένει έτσι και ακολουθήσουμε αυτόν τον δρόμο· αναγκαστικά, λοιπόν, χτίζουμε τη ζωή μας με βάση το δικό τους ομοφοβικό αρχιτεκτονικό σχέδιο για το πώς είναι μια ομοφυλόφιλη ζωή: μια δυστυχία ή ένα ένοχο μυστικό, πάντως σίγουρα κάτι λιγότερο, κάτι προβληματικό. Απολύτως κατανοητό λοιπόν που αρκετοί από μας προτιμούν να χτίσουν ένα ετεροφυλόφιλο σπίτι, να προσποιούνται ότι είναι στρέιτ· τουλάχιστον η πρόσοψη θα είναι όπως πρέπει, τι κι αν μες στο σπίτι υπάρχει μόνο μοναξιά, κατάθλιψη ή η τρέλα της ζωής διπλής ζωής που αναπόφευκτα έρχεται όταν απαρνιέσαι την αλήθεια σου.
Κι έτσι μένουμε αδερφές γιαπιά· ντρεπόμαστε βαθιά γι’ αυτό που είμαστε, για τους άλλους σαν κι εμάς· τους αποφεύγουμε τους άλλους γκέι, καθώς μας έχουν πείσει ότι δεν πρέπει να γκετοποιούμαστε, αφού πάνω απ’ όλα είμαστε άνθρωποι και άλλα τέτοια βλακώδη ομοφοβικά κλισέ. Όπως δεν μπάζεις επισκέπτες σπίτι σου όταν είναι αχούρι, έτσι κι εμείς όταν παραμένουμε αδερφές γιαπιά δεν αφήνουμε κανέναν να μας πλησιάσει αληθινά – αφού ούτε εμείς οι ίδιοι δεν έχουμε αποδεχτεί τον εαυτό μας.
Είμαι τελειωμένη αδερφή επειδή γκρέμισα μέσα μου όλη την ασχήμια και την αρνητικότητα που με γαλούχησαν ότι είναι η καταδίκη μας και στη θέση τους έχτισα ένα όμορφο οικοδόμημα, τη δική μου εκδοχή της ομοφυλοφιλίας, μια ζωή ελεύθερη – όσο ελεύθερη γίνεται να είναι η ζωή μας με ή χωρίς ομοφυλοφιλία. Δεν είμαι πια το ερείπιο στο οποίο με καταδίκασε η κοινωνία να ζω. Δεν έβγαλα μόνο την πίστα, παράτησα όλο το παιχνίδι, γιατί το παιχνίδι στο οποίο μας έβαλαν ήταν στημένο, με ψεύτικους όρους και ομοφοβικούς κανόνες.
Το να είμαστε τελειωμένες αδερφές δεν έχει να κάνει με το αν μας φαίνεται ή όχι (ένα τεράστιο κοίτασμα ντροπής), ούτε με το αν το λέμε σε όποιον πλησιάσει σε ακτίνα τριάντα χιλιομέτρων. Το να είμαστε τελειωμένες αδερφές για μένα σημαίνει να μην ντρέπομαι άλλο, να μην τσιτώνω στο άκουσμα των λέξεων πούστης, αδερφή, συκιά − λέξεις που ήταν μπουνιές και ροχάλες πάνω μου για όλα τα παιδικά και εφηβικά μου χρόνια. Το να είμαστε τελειωμένες αδερφές για μένα σημαίνει ότι καθάρισα την ομοφυλοφιλία μου από τις βρωμιές, τη δυστυχία, τη μοναξιά και όλες τις υπόλοιπες στερεοτυπικές μαλακίες που της είχαν επιβάλει αυθαίρετα και καταχρηστικά.
Η ομοφυλοφιλία δεν είναι η καταδίκη που μας προδιέγραψαν οι άλλοι· δεν χρειάζεται να γίνουμε τα ερείπια που λέει η μισάνθρωπη Εκκλησία κι οι άλλοι που δεν θέλουν να υπάρχουμε. Για να το καταφέρουμε αυτό όμως χρειάζεται πρώτα να γκρεμίσουμε το γιαπί που μας έπεισαν ότι αναπόφευκτα θα είναι η ζωή μας και να χτίσουμε ένα σπίτι αυτοαποδοχής και περηφάνιας.
Είναι τέλειο να είσαι τελειωμένη αδερφή!
*Ο Λύο Καλοβυρνάς είναι ψυχοθεραπευτής και σύμβουλος ψυχικής υγείας. Από το 2002, εργάζεται στον τομέα της ψυχικής υγείας, κάνοντας ατομικές συνεδρίες, ομάδες αυτογνωσίας και προσωπικής ανάπτυξης για γυναίκες και άντρες, ομάδες αυτογνωσίας για γκέι άντρες και πολλά βιωματικά εργαστήρια για διάφορα θέματα, όπως η (μη) μητρότητα, η σεξουαλικότητα, η γυναικεία σεξουαλική επιθυμία, οι διάφορες μορφές οικογενειακής κακοποίησης, η οικονομική-κοινωνική κρίση κ.ά. Προσωπική ιστοσελίδα: https://www.lyo.gr
Join the sexolution: Για συμμετοχή στο sexpositive.gr κάνε κλικ εδώ
Πηγή: https://lyo.gr/%cf%84%ce%b5%ce%bb%ce%b5%ce%b9%cf%89%ce%bc%ce%ad%ce%bd%ce%b7-%ce%b1%ce%b4%ce%b5%cf%81%cf%86%ce%ae/?fbclid=IwAR3OAWeaErclS6vYRGfb-IMDmkgr4ev5hIRSjq_FJqpo7hBM65LhgrJDZOM
Photo by Rajiv Bajaj on Unsplash
Every sunrise was the hardest time of the day, every awakening was a torture. From the first strike of the clock that was against 9, I felt as if a blindfold had been removed. Along with my own eyes, the aluminum ones opened over an exponentially paranoid city somewhere in downtown Athens, in the centre of Greece. A superorganism like a nest of ants, where everyone struggled to protect the queen: money and sex. For me it was the centre of the world.
Along with my morning routine, the palpitations, fear and flush for my day automatically activated. I wasn’t an ordinary student college. I didn’t go to university, I didn’t eat at student restaurant and my parents didn’t care if I was broke. I have always had more than the essentials for me and those I treat as my own children, my friends. Inside the dorms you came across damaged family environments, with a tendency toward post adolescence, abuses and the treatment of life as a video game. If I play well, maybe I live. It was privilege to be able to fulfil all of the above with the contribution of money. And right about here I have to get in touch with my emotions.
Until now I cogitate myself as a third person. I take into account how someone in my position would feel and I decide to talk about them whenever they ask me. But now, and today and as my hands run to the keyboard – I wish I was one of the classics, writing on white paper with black letters – I will express myself authentically and unfiltered, because that is the curse of writing.
Back to my morning meretricious movie life. I always took care of my hygiene, because that was the work rules. Well-groomed limbs, seductive smell, pure blond hair, carefully and subtly dyed – you didn’t want to look like a woman, but a little girl – a hairless body, because that’s what social standards and porn education for women dictate. This disgusting apathy that every day I took out of the closet and supplied me to endure life. I have never fathomed the idea that I am the fairer sex. The gumption of her no, the expeditious imagination of her humour, the ascendancy of her affection, her raw intellect make a woman beautiful. Unfortunately I have always been beautiful in other people’s eyes for my own. This has always been a distressing portrayal of myself in other people’s minds. I suppose that delicate in this world will either make you destroy yourself or others, and because I am modest, my thinking is made up of sequences I decided to do them one by one.
A message, with an address for a house or hotel, a room or floor number and a name were what I always expected, but never wanted to come. They were arriving from my dealer, a woman who was paid to set me up with mainly men so I could give them healing massages. That’s mostly what I used to say to those around me. She informed me about all its caprices, since she had first gone to them herself, for security reasons. These messages would interrupt me from laughter and bring to the surface the cynicism and sickness that accompanies our existences. They emerging from this deep and bottomless lake of the collective unconscious everything that is going around in someone’s lost thoughts, but they label it as an anomaly and push it back to the unconscious. My work is on the sidelines because it is abusive, something that society is deeply aware of but also in great need of, since it is made up of the two main ingredients of modern sustainable life: money and sex once again. At the moment when the sound of a message travelled through my eardrums I surprisingly felt so strong that I am not sick while in the veins of a social leukemia. So defensively intrepid, I would chew my gum and head off.
Always along the way I would look through white privileged men in the eye, through white transit lights or under the bright sun skim on their cheeks and then look away. I was taking two breaths where one could fit as I was repeating the same lies that had been told to me from the studio: “Take advantage of the patriarchy if you can’t fight it”. For a moment I was encouraged and felt confident of what I was going to do, but I always bit and prick my lip with fear. It was a humiliating experience for everyone else, except me obviously. Have you noticed that when we talk about things that have ceased to exist in our lives, we talk in the past tense? It’s as if they have stopped to exist now. I call this the small death, and along with the assassination I also kill a part of me. And so you slowly putrefy from the inside, but at least you conceive and you don’t linger wonderfully.
I took taxis that took me to half-board hotels almost every day. They were familiar with these places since they were located in all the neighbourhoods. The taxi employees, bourgeois people, deeply influenced by the patriarchy had the need to demonstrate their masculinity by belittling a sex worker, mostly their daughter’s age. At those times I would light a cigarette and feel numb. No, there was no wrath on his face, just a sneer on mine. I never got into the process of explaining my beliefs or to him about poetry to overcome the image of a hopeless case nymphomaniac he had in mind about me. I didn’t do it not because I was a tiger woman who didn’t care what anyone thought of her, but because I believed I deserved this treatment. And that’s where this taxi driver and I were alike, in the remnants of misogyny and patriarchy, and how sorry I am for understanding him.
He directed me to the places where sensuality was sold by the pound away from family moments and the card you clock in before entering the company. At that place people were free to buy you from a photo on a website, as if you were a piece of fresh meat. At that place they were waiting for you half-naked, and they felt comfortable putting you in a difficult position. They would welcome you by name, and shake your hand suffocatingly hard, to point out that since they are paying you, you are trapped and belong to them. They were your customers. You saw mainly rich and middle-class people who were searching for a meaning, but at least they found love – perishable. Butchers, stockbrokers, architects who often just wanted you to drink wine and hold a conversation. I just listened and pretended to sympathize with their loneliness. They were the creatures I heard about in fairy tales as a child with blank stares, cold hands and were under your bed even when you were alone in the room. In both cases the lights were off. They made out eerie sounds, which sounded like distorted songs and every now and then you could make out a word. Well these words are mentally repeating themselves and I don’t know if this is how my brain is considered functional. I recognize the cliché of the sequel, but also its truth. How humiliated you were with the oils staining your clothes and your nails having skin in them. You know, every person has their own natural smell, but for me at that time my smell was obscenities, a men’s deodorant, cigarettes and landfills.
Born and raised to an urban landscape, which I’m sure has inspired multiple social dystopia films, I began from a young age to perceive the pathologies within its fabric. From the school dress code to the different parental edification between me and my brother I was condemned to my different chromosomes. The whole industry of capitalist promotion brought to my childish eyes tall, thin and plastic dolls. Later I realized that this was preparing me to be hired as a showcase from coffee shops to a camera lens. The only way I could escape and maybe compete in intellectual fieldwork competitions was to become a dynamic lawyer or doctor where at the first adversity someone would offend my low ass and not my professional status. It’s no petty victory to equalize wages between the two sexes, but let’s face it, the real war lies in the mindset of beautiful versus powerful. The capacity of a hunter, a flimsy stereotype of men, is able and almost compelled to conquer the beautiful –the only condition provided is that the beautiful is there. We are paid to position ourselves as shiny trophies of conquest in the pursuit of a sick hunt among us. What is the difference between sex work and any other work, I thought. At least I won’t pretend I’m getting paid for my appearance. And if you still don’t see this, take a look at the club’s reception, TV shows, influencers.
Nonetheless, it’s not just sexualization and the deep-rooted belief in consumerism that leads men to measure their glamor by the number of women and their watches, it’s also internalized misogyny. It’s our moms who watch shows where a woman gets sexually harassed and their pupils would dilate at how she dared to arouse the lust of a married man. It’s our friends who pare our confidence for our longer hair and bigger breasts. It’s the receptionists who, as soon as they heard that I have an appointment at 302 room, laughed. It is the fashion industry, its specific measurements and the experts who talk about diversity in a space based on the separation of the beautiful and the ugly. Irony. It is competition that swells within the vast city and there is little room left for it in every mind of femininity.
Clearly, patriarchy also affects the male side in countless oppressive ways, but the truth is that I’m not here to talk about it. I’m here to lay out some of the reasons feminism needs to exist and resonate. I’m a white privileged woman and I’m aware of sexism and patriarchy and every inter-Balkan cell in me.
But the abyss is unbearable and many times I took a break and went to the bathroom to burst in tears. Then I would go out again and lay on the bed with them, unaffected by what is reality. Reality for me was that at some point this would end and I was only living for that moment. This is how I became aware of my delayed feelings. I didn’t have time to experience the situation only to overcome it. Are you the sickest if you feel healthy where we live?
Photo by Rajiv Bajaj on Unsplash
for the english version click here
Σαγήνη*
Κάθε πρωί ήταν η πιο δύσκολη ώρα της μέρας, κάθε ξύπνημα ήταν ένας βασανισμός. Από τον πρώτο χτύπο του ρολογιού ο οποίος γινόταν κατά τις 9 , άνοιγα τα μάτια μου. Μαζί με τα παράθυρα του εαυτού μου άνοιγαν και τα αλουμινένια πάνω από μια εκθετικά παρανοϊκά πόλη ,κάπου στο κέντρο της Αθήνας, στο κέντρο της Ελλάδας. Ένας υπεροργανισμός σαν μια φωλιά μυρμηγκιών ,όπου όλοι συνεργάζονταν για την προστασία της βασίλισσας: το χρήμα και τον έρωτα. Για μένα ήταν το κέντρο του κόσμου.
Μαζί με την πρωινή μου ρουτίνα ξεκινούσαν αυτόματα οι ταχυπαλμίες , ο φόβος και η έξαψη για την ημέρα μου. Δεν ήμουν μια συνηθισμένη φοιτήτρια. Δεν πήγαινα στην σχολή , δεν έτρωγα στη λέσχη και δεν μου έστελναν λεφτά οι γονείς μου. Πάντα είχα κάτι παραπάνω από τα απαραίτητα για εμένα και αυτούς που έως τώρα βλέπω σαν δικά μου παιδιά, τους φίλους μου. Μέσα στις εστίες υπήρχαν κατεστραμμένα περιβάλλοντα , με τάση στην μετεφηβεία , τις καταχρήσεις και την αντιμετώπιση της ζωής σαν βιντεοπαιχνίδι. Εάν παίξω καλά , ίσως και ζήσω. Ήταν προνόμιο να μπορώ να εκπληρώνω όλα τα παραπάνω με την συμβολή χρημάτων. Και κάπου εδώ πρέπει να έρθω σε επαφή με τα συναισθήματα μου.
Έως και τώρα αντιμετωπίζω τον εαυτό μου σαν ένα τρίτο άτομο, σκέφτομαι τι θα ένιωθε κάποιος στην θέση μου και αποφασίζω να μιλήσω για αυτά όποτε με ρωτάνε. Μα τώρα , και σήμερα και καθώς τα χέρια μου τρέχουν στο πληκτρολόγιο – μακάρι να ήμουν μια από τις κλασσικές , να έγραφα σε λευκό χαρτί με μαύρα γράμματα- θα εκφραστώ αυθεντικά και αφιλτράριστα , γιατί αυτό είναι η κατάρα της γραφής.
Πίσω στην πρωινή μου επιτηδευμένη κινηματογραφική ζωή. Πάντα πρόσεχα την υγιεινή μου , γιατί έτσι ήταν οι κανόνες της εργασίας. Περιποιημένα άκρα , σαγηνευτική μυρωδιά, ολόισιο ξανθό μαλλί, προσεγμένα και διακριτικά βαμμένη- δεν ήθελες να μοιάζεις με γυναίκα άλλωστε, μα με κοριτσάκι- σώμα χωρίς τρίχες , γιατί έτσι επιτάσσουν τα κοινωνικά πρότυπα και η πορνοπαιδεία για την γυναίκα . Αυτή η σιχαμένη απάθεια που κάθε μέρα έβγαζα από την ντουλάπα και με εφοδίαζε για να αντέξω την ζωή. Ποτέ δεν χώνεψα την ιδέα πως είμαι το ωραίο φύλο. Ωραία κάνει μια γυναίκα η αιχμηρότητα του όχι της , η τρεχούμενη φαντασία του χιούμορ της, η δυναμικότητα της στοργής της, η ακατέργαστη διανόηση της και εγώ πάντα ήμουν ωραία στα μάτια των άλλων για τα δικά μου μάτια. Αυτό ήταν ανέκαθεν μια στενάχωρη απεικόνιση του εαυτού μου στα κεφάλια των άλλων. Φαντάζομαι πως η ευαισθησία σε αυτόν τον κόσμο , είτε θα σε κάνει να καταστρέψεις τον εαυτό σου ή τους υπόλοιπους, και εγώ επειδή είμαι μετρημένη, η σκέψη μου απαρτίζεται από αλληλουχίες, αποφάσισα να τα κάνω ένα- ένα.
Ένα μήνυμα , με μια διεύθυνση για ένα σπίτι ή ένα ξενοδοχείο , ένας αριθμός δωματίου ή ορόφου και ένα όνομα ήταν αυτά που περίμενα πάντα, μα ποτέ δεν ήθελα να έρθουν. Ερχόντουσαν από την dealer μου, μια γυναίκα που πληρωνόταν να μου κλείνει ραντεβού με άντρες κατά κύριο λόγο, με σκοπό να τους κάνω μασάζ. Κυρίως αυτό έλεγα στους γύρω μου . Με ενημέρωνε για όλες τις ιδιαιτερότητες τους, αφού πρώτα είχε πάει η ίδια σε αυτούς ,για λόγους ασφαλείας. Αυτά τα μηνύματα με διέκοπταν από ένα γέλιο και έφερναν στην επιφάνεια την κυνικότητα και την αρρώστια που συνοδεύει τις υπάρξεις μας. Ανέβαζαν από αυτήν την βαθιά και απύθμενη λίμνη του συλλογικού ασυνείδητου όλα αυτά που τριγυρίζουν στα κεφάλια όλων , όμως τα τιτλοφορούν ως ανωμαλία. Η εργασία μου είναι στο περιθώριο γιατί είναι κακοποιητική, κάτι για το οποίο η κοινωνία έχει βαθιά συνείδηση αλλά και μεγάλη ανάγκη από αυτήν, αφού απαρτίζεται από τα δύο βασικά συστατικά της σύγχρονης βιώσιμης ζωής : το χρήμα και τον έρωτα. Την στιγμή που ο ήχος ενός μηνύματος ταξίδευε στα τύμπανα μου παραδόξως ένιωθα τόσο δυνατή που δεν ασθενώ ενώ βρίσκομαι μέσα στις φλέβες μια κοινωνικής λευχαιμίας. Έτσι αμυντικά ατρόμητη , μασουλούσα την τσίχλα μου και ξεκινούσα .
Πάντα στην διαδρομή κοιτούσα λευκούς προνομιακούς άντρες μέσα στα μάτια, μέσα από λευκά φώτα μέσων μεταφοράς ή κάτω από τον λαμπερό ήλιο που τους χτυπούσε στα μάγουλα και ύστερα κατέβαζα το βλέμμα. Έπαιρνα δύο ανάσες εκεί που χωρούσε μια και ξαναέλεγα τα ίδια ψέματα που μου είχαν πει από το γραφείο: ‘’ Εκμεταλλεύσου την πατριαρχία , αν δεν μπορείς να την πολεμήσεις΄΄. Για μια στιγμή αναθάρρευα και ένιωθα σίγουρη για το τι πάω να κάνω, μα πάντα δάγκωνα και μάτωνα τα χείλη μου από το φόβο. Ήταν μια εξευτελιστική εμπειρία για όλους τους άλλους , εκτός από εμένα λογικά. Έχεις προσέξει πως όταν μιλάμε για πράγματα που έχουν πάψει να υπάρχουν στην ζωή μας, μιλάμε σε παρελθοντικούς χρόνους; Λες και τώρα έχουν σταματήσει να υπάρχουν. Αυτό το ονομάζω μικρό θάνατο ,και μαζί με την δολοφονία του σκοτώνω και ένα κομμάτι μου. Και έτσι σαπίζεις από μέσα σου σιγά- σιγά , μα τουλάχιστον σκέφτεσαι και δεν ζεις υπέροχα.
Έπαιρνα ταξί που σχεδόν καθημερινά με οδηγούσαν στα ξενοδοχεία ημιδιαμονής . Ήξεραν για αυτά τα μέρη αφού υπήρχαν σε όλες τις γειτονίες. Οι υπάλληλοι των ταξί , μικροαστοί άνθρωποι , επηρεασμένοι βαθύτατα από την πατριαρχία είχαν την ανάγκη να επιδείξουν τον ανδρισμό τους υποτιμώντας μια σεξεργάτρια , κατά πλειοψηφία στην ηλικία της κόρης τους. Εκείνες τις στιγμές άναβα ένα τσιγάρο και ένιωθα άδεια. Όχι δεν υπήρχε μένος απέναντι στο πρόσωπο του , μόνο ένα μειδίαμά στο δικό μου. Δεν έμπαινα ποτέ στην διαδικασία να εξηγήσω τις πεποιθήσεις μου ή να του μιλήσω για ποίηση για να ξεπεράσει την εικόνα για μια τελειωμένη νυμφομανή νέα που είχε στο κεφάλι του για εμένα. Δεν το έκανα όχι γιατί ήμουν μια δυναμική γυναίκα που δεν την ένοιαζε τι πίστευε κάποιος για αυτήν, αλλά γιατί πίστευα πως μου άξιζε αυτή η αντιμετώπιση. Και εκεί είναι που μοιάζαμε εγώ και αυτός ο ταξιτζής , στα υπολείμματα μισογυνισμού και πατριαρχίας, και πόσο λυπάμαι που χώραγε το μυαλό αυτά για τα οποία μιλούσε.
Με κατεύθυνε στα μέρη στα οποία πωλούταν ο αισθησιασμός με το κιλό μακριά από οικογενειακές στιγμές και την κάρτα που χτυπάς πριν μπεις στην εταιρεία. Εκεί οι άνθρωποι ήταν ελεύθεροι να σε ψωνίσουν από μια φωτογραφία σε ένα σαιτ, σαν να είσαι ένα κομμάτι φρέσκο κρέας. Εκεί σε περίμεναν ημίγυμνοι , και ένιωθαν άνετα να σε φέρουν σε δύσκολη θέση με απόλυτη άνεση. Σε καλωσόριζαν με το όνομα σου , και σου έσφιγγαν το χέρι ασφυκτικά δυνατά , για να επισημάνουν πως αφού σε πληρώνουν είσαι εγκλωβισμένη και τους ανήκεις. Ήταν πελάτες σου. Αντίκριζες κυρίως πλούσιους και μεσοαστούς που ψάχνανε αυτό το νόημα , μα τουλάχιστον βρίσκαν τον έρωτα – επί πληρωμή . Χασάπηδες , χρηματιστές , αρχιτέκτονες που πολλές φορές ήθελαν απλά να πιείτε κρασί και να μιλήσετε. Απλά άκουγα και προσποιούμουν ότι συμπονούσα την μοναξιά τους. Ήταν τα πλάσματα που άκουγα σε παραμύθια σαν παιδί με κενά βλέμματα , κρύα χέρια και υπήρχαν κάτω από το κρεβάτι σου ακόμα και όταν ήσουν μόνη σου στο δωμάτιο . Και στις δύο περιπτώσεις τα φώτα ήταν κλειστά. Έβγαζαν απόκοσμους ήχους , που ακουγόντουσαν σαν παραμορφωμένα τραγούδια και που και που ξεχώριζες κάποια λέξη. Λοιπόν αυτές οι λέξεις επαναλαμβάνονται και δεν ξέρω αν έτσι θεωρείται λειτουργικός ο εγκέφαλος μου. Αναγνωρίζω το κλισέ του επακόλουθου , όμως και την αλήθεια του. Πόσο ταπεινωμένη ήσουν με τα λάδια να λερώνουν τα ρούχα σου και τα νύχια σου να έχουν δέρμα μέσα τους. Ξέρεις, ο κάθε άνθρωπος έχει την δική του φυσική μυρωδιά , μα για εμένα εκείνη την περίοδο η μυρωδιά μου ήταν οι αισχρολογίες , ένα αντρικό αποσμητικό , το τσιγάρο και οι χωματερές.
Ο φυσικός πόνος είναι στην λήξη αυτής της παράστασης παραλογισμού. Όταν βγαίνεις από το μπάνιο και τα λεφτά σε περιμένουν στην άκρη ενός λευκού σεντονιού, που κάποιος θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει για να διαχωρίσει το οξυγόνο από την εισπνοή. Τότε είναι που ο πόνος σε ακουμπάει και έρχεται μια ολόκληρη ζωή με πατεράδες να σου φωνάζουν να μην βγεις έτσι έξω , σαν πόρνη , με συντρόφους να σε λένε εύκολη , με διαφημίσεις να υπονοούν πόσο πρόστυχη είσαι με αυτό το βαθύ ντεκολτέ και με την κοινωνία να σε δείχνει με το ένα δάχτυλο και μια λαοθάλασσα να σου φωνάζει ‘’Τι περίμενες;’’. Ήταν η πρώτη φορά που ένιωσα ένοχη, αλλά ήμουν θύμα ενός κύκλου σεξεργασίας.
Αναδυόμενη και γέννημα θρέμμα ενός αστικού τοπίου , που είμαι σίγουρη πως ενέπνευσε πολλαπλές ταινίες κοινωνικής δυστοπίας , ξεκίνησα από μικρή να αντιλαμβάνομαι τις παθογένειες μέσα στον ιστό του. Από το σχολικό κώδικα ένδυσης ως και την διαφορετική αντιμετώπιση των γονέων ανάμεσα σε εμένα και τον αδερφό μου ήμουν καταδικασμένη στα διαφορετικά μου χρωμοσώματα. Όλη η βιομηχανία την καπιταλιστικής προώθησης έφερνε μπροστά στα παιδικά μου μάτια κούκλες, ψηλές , αδύνατες και πλαστικές. Αργότερα κατάλαβα πως με προετοίμαζε να προσληφθώ και εγώ ως μια βιτρίνα από καφετέριες μέχρι έναν φωτογραφικό φακό . Ο μόνος τρόπος να ξεφύγω και ίσως να αναμετρηθώ σε διανοητικούς εργασιακούς αγώνες ήταν να γίνω δυναμική δικηγόρος ή γιατρός όπου με την πρώτη αναποδιά κάποιος θα μου πρόσαπτε τον χαμηλό μου κώλο και όχι την επαγγελματική μου ιδιότητα. Δεν είναι μια μικρή νίκη να ισοσταθμίζονται οι μισθοί ανάμεσα στα δύο φύλα , αλλά μην γελιόμαστε, ο πραγματικός πόλεμος έγκειται στην νοοτροπία του ωραίου σε σχέση με το δυνατό. Η δυναμικότητα ενός κυνηγού , ένα σαθρό στερεότυπο για τους άντρες, είναι σε θέση και σχεδόν επιβάλλεται να κατακτήσει το ωραίο – με την μόνη προϋπόθεση το ωραίο να είναι εκεί. Πληρωνόμαστε για να τοποθετούμαστε ως λαμπερά τρόπαια κατάκτησης στον άθλο ενός αρρωστημένου κυνηγιού ανάμεσα μας. Τι το διαφορετικό έχει η σεξεργασία με οποιαδήποτε άλλη εργασία σκέφτηκα. Τουλάχιστον δεν θα υποκρίνομαι πως δεν πληρώνομαι για την εμφάνιση μου. Και αν αυτό ακόμα δεν το βλέπεις ρίξε μια ματιά στην υποδοχή του κλαμπ, στις τηλεπαρουσιάσεις, στις ινφλουενσερ.
Μα παρόλα αυτά δεν είναι μόνο η σεξουαλικοποίηση και η βαθιά ριζωμένη πεποίθηση της καταναλωτικής ανάγκης που καταλήγει τα αρσενικά να μετράνε την αίγλη τους στον αριθμό γυναικών και στα ρολόγια τους, είναι και ο εσωτερικευμένος μισογυνισμός. Είναι οι μαμάδες μας που παρακολουθούν σειρές με μια γυναίκα να δέχεται σεξουαλική παρενόχληση και να διαστέλλονται οι κόρες τους από το πώς τόλμησε να διεγείρει τον πόθο ενός παντρεμένου. Είναι οι φίλες μας που ψαλιδίζουν την αυτοπεποίθηση μας για τα μακρύτερα μαλλιά μας και τα μεγαλύτερα στήθη μας. Είναι οι receptionists που μόλις άκουγαν ότι έχω ραντεβού στο 302 , γελούσαν. Είναι η βιομηχανία της μόδας, τα συγκεκριμένα νούμερα της και οι στυλίστριες που μιλάνε για diversity σ ’έναν χώρο που βασίζεται στον διαχωρισμό του όμορφου και το άσχημου. Ειρωνεία. Είναι ο ανταγωνισμός που διογκώνεται μέσα στο απέραντο άστυ και μένει λίγος χώρος για αυτόν σε κάθε μυαλό θηλυκότητας.
Σαφώς και η πατριαρχία θίγει και την αρσενική πλευρά με άπειρους καταπιεστικούς τρόπους , αλλά η αλήθεια δεν είναι πως είμαι εδώ για μιλήσω για αυτό. Είμαι εδώ για να καταθέσω ένα κομμάτι των λόγων που ο φεμινισμός χρειάζεται να είναι υπαρκτός και ηχηρός. Είμαι μια λευκή προνομιούχα γυναίκα και αντιλαμβάνομαι τον σεξισμό και την πατριαρχία σε κάθε μου μεσοβαλκανικό κύτταρο.
Μα η άβυσσος είναι αβάσταχτη και πολλές φορές έπαιρνα ένα διάλειμμα και πήγαινα μέχρι το μπάνιο για να ρίξω κανένα κλάμα. Ύστερα έβγαινα πάλι έξω και πλάγιαζα στο κρεβάτι μαζί τους , ανεπηρέαστη από το τι είναι η πραγματικότητα. Πραγματικότητα για εμένα ήταν ότι κάποια στιγμή αυτό θα τελειώσει και ζούσα μόνο για εκείνη την στιγμή. Έτσι κατάλαβα για τα ετεροχρονισμένα μου συναισθήματα. Δεν προλάβαινα να βιώσω την κατάσταση μόνο να την ξεπεράσω. Είσαι ο πιο αρρωστημένος αν νιώθεις υγιής εδώ που ζούμε;
*Η Σαγήνη είναι μια που ψάχνει ακόμα το όνομα της. Τα ψευδώνυμα έχουν πιάσει τόπο.
Ας φέρουμε όλα από λίγο γκλίτερ, να γεμίσουμε τη Γλάδστωνος και τους δρόμους της Αθήνας με αστερόσκονη! Let’s all bring some glitter to fill Gladstonos str. and the streets of Athens with stardust!
Η είδηση ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία και προκαλεί σοκ σε όσους ανθρώπους τη γνώρισαν. Η Άννα, τρανς γυναίκα, που ήρθε σαν πρόσφυγας από την Κούβα και τα τελευταία χρόνια εργαζόταν στις «Κούκλες», βρέθηκε άγρια δολοφονημένη στο διαμέρισμά της.
Άγρια δολοφονημένη με μαχαίρι εντοπίστηκε τρανς γυναίκα στον Άγιο Παντελεήμονα.
Άγρια δολοφονία τρανς γυναίκας πρόσφυγα από την Κούβα | Βρέθηκε μαχαιρωμένη στο διαμέρισμά της στον Άγιο Παντελεήμονα.
[Η τελευταία φωτογραφία που δημοσίευσε η Άννα στο προφίλ της στο facebook τη προηγούμενη ημέρα της δολοφονίας της]
Η Άννα, εντοπίστηκε θανάσιμα τραυματισμένη, μέσα σε λίμνη αίματος, την Δευτέρα 10 Ιουλίου το απόγευμα στο σπίτι της, σε ισόγειο διαμέρισμα στην περιοχή του Αγ. Παντελεήμονα, στην οδό Φυλής 130 και Μαγνησίας.
Τα τραύματα στο άψυχο σώμα της είχαν προκληθεί από αιχμηρό αντικείμενο, πιθανότατα μαχαίρι.
Σύμφωνα με πληροφορίες που δημοσιεύθηκαν σε ιστοσελίδες, τη σορό της τρανς γυναίκας εντόπισε η σπιτονοικοκυρά της, η οποία πήγε στο διαμέρισμα για να εισπράξει το ενοίκιο.
Στο σημείο βρίσκονται αστυνομικές δυνάμεις και ιατροδικαστής για να διαπιστώσουν τι ακριβώς έχει συμβεί. Την προανάκριση ανέλαβε η Διεύθυνση Ασφαλείας Αττικής.
Αξίζει να σημειωθεί πως τα πρώτα δημοσιεύματα ανέφεραν την Άννα στο αρσενικό γένος ως «Κουβανό», κάνοντας misgendering.
Στη δολοφονία της Άννας, αναφέρθηκε η Άννα Απέργη, Πρόεδρος του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών
Μία φίλη μας τρανς γυναίκα προσφύγισσα από την Κούβα, δολοφονήθηκε άγρια.
Η Αννα μας βρέθηκε κατακρεουργημένη μέσα στο σπίτι της.
Τα περισσότερα ειδησεογραφικά site αναφέρθηκαν στη δολοφονία γράφοντας ότι δολοφονήθηκε Κουβανός άνδρας.
Σαφέστατα δεν φταίνε οι δημοσιογράφοι για αυτό.
Προφανώς αυτή την πληροφορία έλαβαν από την Ελληνική Αστυνομία, επομένως όλο το λάθος ξεκίνησε από την ΕΛ.ΑΣ.
Σήμερα Τρίτη 11 Ιουλίου υπάρχει συγκέντρωση διαμαρτυρίας στις 20:00 στην Πλ. Αγίου Παντελεήμονα και αύριο Τετάρτη 12/7, 20:00 μπροστά από τη Βουλή στο Σύνταγμα
Πηγή: https://t-zine.gr/agria-dolofonia-anna/
Photo by Alexander Grey on Unsplash
Με το παρόν Δελτίο Τύπου, οι συνυπογράφουσες Οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών καταθέτουμε τις επισημάνσεις μας σχετικά με το Σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων με τίτλο ««Ζούμε Αρμονικά Μαζί – Σπάμε τη Σιωπή»: Ρυθμίσεις για την πρόληψη και αντιμετώπιση της βίας και του εκφοβισμού στα σχολεία και άλλες διατάξεις», που ανέβηκε στην δημόσια διαβούλευση από τις 8 έως τις 20 Νοεμβρίου 2023.
Το συμπεριληπτικό και δημοκρατικό σχολείο δεν αποκλείει κανένα παιδί. Επομένως είναι απολύτως απαραίτητο να συμπεριληφθούν στις μορφές εκφοβισμού η προσβολή του φύλου/γένους, της ταυτότητας φύλου και των χαρακτηριστικών φύλου, καθώς και της έμφυλης έκφρασης.
Οι έρευνες δείχνουν ότι οι μαθήτριες και μαθητές που ανήκουν στη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα (με πιο ευάλωτα ανάμεσά τους, τα τρανς και ίντερσεξ παιδιά), τα παιδιά που θεωρούνται ΛΟΑΤΚΙ, αλλά και τα παιδιά ομόφυλων ζευγαριών, έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να πέσουν θύματα σχολικού εκφοβισμού, σε σχέση με τις/τους μη ΛΟΑΤΚΙ συμμαθήτριες/συμμαθητές τους. Ο εκφοβισμός και η βία κατά των ΛΟΑΤΚΙ παιδιών έχουν καταδικαστεί από την Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Παιδιού, την Εκπαιδευτική Επιστημονική και Πολιτιστική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών (UNESCO) και το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, που έχουν καλέσει τις κυβερνήσεις να εντείνουν τη δράση τους για την αντιμετώπιση αυτής της επιβλαβούς κατάστασης.
Δυστυχώς, ακόμα μέχρι και σήμερα, ο εκφοβισμός λόγω φύλου ή σεξουαλικότητας (ομοφοβικός, αμφιφοβικός), λόγω ταυτότητας φύλου (τρανσφοβικός), λόγω έκφρασης φύλου και χαρακτηριστικών φύλου (ιντερφοβικός), είναι μορφές εκφοβισμού οι οποίες αποσιωπούνται. Δεν κατονομάζονται ούτε στο πλαίσιο του σχολείου αλλά ούτε και στις οδηγίες του Υπουργείου και των αρμόδιων φορέων, παρά το γεγονός ότι -όπως υποδεικνύουν και αποδεικνύουν τα διεθνή δεδομένα και οι έρευνες, σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό, αλλά και εθνικό επίπεδο- ο ομοφοβικός, αμφιφοβικός, τρανσφοβικός και ιντερφοβικός εκφοβισμός είναι η πιο συχνή μορφή εκφοβισμού και έχει τεράστιο αντίκτυπο στα άτομα που τον δέχονται, στα άτομα που τον ασκούν, στις/στους παρατηρήτριες/ παρατηρητές και στο σχολείο στο οποίο λαμβάνει χώρα και έχει σοβαρές επιπτώσεις στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Για την αντιμετώπισή του πρέπει να σταλούν κατευθυντήριες γραμμές στα σχολεία, όπου χρειάζεται να είναι ξεκάθαρα και ρητά διατυπωμένος ο σεβασμός των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων και να υπάρχει ένα ξεκάθαρο πλαίσιο αναφοράς σχετικά με τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, όπως το Πλαίσιο Αναφοράς του Συμβουλίου της Ευρώπης για ένα Δημοκρατικό πολιτισμό.
Επίσης, είναι απαραίτητο να συμπεριλαμβάνονται εξαρχής, σε κάθε επιτροπή που ασχολείται με το ζήτημα του σχολικού εκφοβισμού, μέλη με εξειδικευμένη γνώση/εμπειρία σε ΛΟΑΤΚΙ+ θέματα, στην έμφυλη βία και τα ανθρώπινα δικαιώματα που αφορούν το φύλο, τα χαρακτηριστικά φύλου και τη σεξουαλικότητα. Παράλληλα, χρειάζεται σταθερή συνεργασία και υποστήριξη από Σχολικό Ψυχολόγο και άμεση επικοινωνία με κοντινές δομές ψυχοκοινωνικής υγείας και κοινωνικές υπηρεσίες.
Ο ομοφοβικός, αμφιφοβικός, τρανσφοβικός, ιντερφοβικός εκφοβισμός πρέπει να αντιμετωπιστεί συνολικά και ξεχωριστά, καθώς αποτελεί διάκριση και παραβιάζει την αρχή του ασφαλούς σχολείου για όλα τα παιδιά.
Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω, στο Β’ Μέρος του Νομοσχεδίου και συγκεκριμένα στα:
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Σεξεργαζομένων, το Δίκτυο Ενδυνάμωσης Σεξεργαζομένων σας προσκαλεί σε μια οnline συζήτηση με θέμα τη βία που υφίστανται τα άτομα που εργάζονται στο σεξ.
Σάββατο 17/12/2022, ώρα 14.00 μμ (live αναμετάδοση μέσα από τη σελίδα του ΔΕΣ στο Facebook)
Τη συζήτηση συντονίζουν:
Χρήστος Σαγρέδος, PhD(c) King’s College London
Έβελιν Νικόλοβα, PhD(c) Lancaster University
Στη συζήτηση συμμετέχουν οι:
Αθηνά Μιχαλακέα/Athina Michalakea, δικηγόρος και υποψήφια Δρ. Κριτικής Κοινωνιολογίας του Δικαίου στο Κολλέγιο Birkbeck του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Στη διατριβή της μελετά την επιρροή του νόμου στα σεξεργαζόμενα άτομα, καθώς και τη σχέση του φεμινιστικού κινήματος με τη σεξεργασία, στην Ελλάδα. Είναι επίσης ιδρυτικό μέλος και νομική σύμβουλος του ΔΕΣ
Trajche Janushev, ακτιβιστής για τα δικαιώματα των σεξεργαζομένων και Υπεύθυνος διαχείρισης έργων στο Sex Work Advocavy Network (SWAN). Έχει εργαστεί πολλά χρόνια στο χώρο της σεξεργασίας και των πρότζεκτ που στοχεύουν στην οργάνωση της κοινότητας των ατόμων που εργάζονται στο σεξ, εστιάζοντας κυρίως στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη και χώρες της Κεντρικής Ασίας.
Έβελιν Νικόλοβα Evelin Nikolova – υποψήφια Δρ. Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο του Λάνκαστερ στην Αγγλία. Στη διατριβή της μελετά την γλωσσική αναπαράσταση της σεξουαλικής παρενόχλησης και βίας σε forum posts γυναικών που εργάζονται στο σεξ ως escorts. Είναι επίσης ιδρυτικό μέλος και υπεύθυνη της επιστημονικής ομάδας του ΔΕΣ.
Το Δίκτυο Ενδυνάμωσης Σεξεργαζομένων (Δ.Ε.Σ.) είναι ένα μη-κυβερνητικό σωματείο που αποτελείται και διοικείται σχεδόν εξ’ ολοκλήρου από σεξεργαζόμενα άτομα. Ιδρύθηκε με πρωτοβουλία μιας μικρής ομάδας ατόμων που εργάζονται ή έχουν εργαστεί στο σεξ. Βασικός στόχος του δικτύου είναι η καταπολέμηση του στίγματος των ανθρώπων που εργάζονται στο σεξ (ανεξαρτήτως φύλου, εθνικότητας, σεξουαλικού προσανατολισμού, κ.ά.) και η προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους.
Η σελίδα του ΔΕΣ στο facebook: https://www.facebook.com/desnetwork.gr
Το event στο facebook: https://www.facebook.com/events/705278920925972
Join the sexolution: Για συμμετοχή στο sexpositive.gr κάνε κλικ εδώ
Judith Butler*
Τον Ιούνιο, το ουγγρικό κοινοβούλιο ψήφισε με συντριπτική πλειοψηφία την κατάργηση κάθε διδασκαλίας που σχετίζεται με την «ομοφυλοφιλία και την αλλαγή φύλου» από τα δημόσια σχολεία, συσχετίζοντας τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ και τη σχετική εκπαίδευση με την παιδεραστία και την ολοκληρωτική πολιτιστική πολιτική. Τέλη Μαΐου, Δανοί βουλευτές ενέκριναν ένα ψήφισμα κατά του «υπερβολικού ακτιβισμού» σε ακαδημαϊκά ερευνητικά περιβάλλοντα, περιλαμβάνοντας τις σπουδές φύλου, τις θεωρίες περί φυλής, τις μετααποικιακές και μεταναστευτικές σπουδές στη λίστα των ενόχων. Τον Δεκέμβριο του 2020, το ανώτατο δικαστήριο της Ρουμανίας απέρριψε έναν νόμο που θα απαγόρευε τη διδασκαλία των «θεωριών έμφυλης ταυτότητας», αλλά η συζήτηση εκεί μαίνεται. Στην Πολωνία, τρανσφοβικοί που θέλουν να καθαρίσουν την Πολωνία από τις διαβρωτικές πολιτιστικές επιρροές των ΗΠΑ και της Αγγλίας κήρυξαν μια σειρά από χώρους «ελεύθερους από τρανς άτομα». Η αποχώρηση της Τουρκίας από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης τον Μάρτιο προκάλεσε ρίγη στην ΕΕ, καθώς μία από τις κύριες ενστάσεις της ήταν οι ρυθμίσεις περί προστασίας των γυναικών και των παιδιών από τη βία, και το «πρόβλημα» αυτό συνδέθηκε ρητά με την ξένη λέξη «gender».
Οι επιθέσεις στη λεγόμενη «έμφυλη ιδεολογία» έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια σε όλο τον κόσμο, κυριαρχώντας στη δημόσια συζήτηση που πυροδοτείται από ηλεκτρονικά δίκτυα και υποστηρίζεται από μεγάλες δεξιές καθολικές και ευαγγελικές οργανώσεις. Αν και δεν συμπίπτουν σε όλα μεταξύ τους, οι ομάδες αυτές συμφωνούν ότι η παραδοσιακή οικογένεια δέχεται επίθεση, ότι τα παιδιά στην τάξη δασκαλεύονται πώς να γίνουν ομοφυλόφιλοι και ότι το «κοινωνικό φύλο» είναι μια επικίνδυνη, αν όχι διαβολική, ιδεολογία που απειλεί να καταστρέψει οικογένειες, τοπικές κουλτούρες., τον πολιτισμό, ακόμα και τον ίδιο τον «άνθρωπο» [man].
Δεν είναι εύκολο να ανασυγκροτήσει κανείς πλήρως τα επιχειρήματα που χρησιμοποιεί το κίνημα κατά της έμφυλης ιδεολογίας, διότι δεν αντέχουν σε στοιχειώδη έλεγχο συνέπειας ή συνοχής. Μαζεύουν και εξαπολύουν εμπρηστικούς ισχυρισμούς για να κατανικήσουν αυτό που θεωρούν ως «έμφυλη ιδεολογία» ή «σπουδές φύλου» με οποιοδήποτε ρητορικό μέσο. Για παράδειγμα, αντιτίθενται στο «κοινωνικό φύλο» επειδή υποτίθεται ότι αρνείται το βιολογικό φύλο ή επειδή υπονομεύει τον φυσικό ή θεϊκό χαρακτήρα της ετεροκανονικής οικογένειας. Φοβούνται ότι οι άνδρες θα χάσουν την κυρίαρχη θέση τους ή θα απαξιωθούν ανεπανόρθωτα αν αρχίσουμε να σκεφτόμαστε με βάση το φύλο. Πιστεύουν ότι τα παιδιά καθοδηγούνται να αλλάξουν φύλο, στρατολογούνται ενεργά από γκέι και τρανς άτομα ή πιέζονται να δηλώσουν ότι είναι ομοφυλόφιλοι σε εκπαιδευτικά περιβάλλοντα όπου κάθε ανοιχτός λόγος για το φύλο εμφανίζεται γελοιογραφικά ως μια μορφή κατήχησης. Και ανησυχούν ότι, σν κάτι που ονομάζεται «φύλο» γίνει κοινωνικά αποδεκτό, θα εξαπολυθεί στη γη μια πλημμύρα σεξουαλικών διαστροφών όπως η κτηνοβασία και η παιδεραστία.
Το κίνημα αυτό είναι εθνικιστικό, τρανσφοβικό, μισογυνιστικό και ομοφοβικό, αλλά ο κύριος στόχος του είναι να ανατρέψει την προοδευτική νομοθεσία που κατέκτησαν τις τελευταίες δεκαετίες τόσο από ΛΟΑΤΚΙ όσο και από φεμινιστικά κινήματα. Πράγματι, όταν όλοι αυτοί επιτίθενται στο «φύλο» αντιτίθενται στην αναπαραγωγική ελευθερία των γυναικών και στα δικαιώματα των μονογονέων· αντιτίθενται στην προστασία των γυναικών κατά του βιασμού και της ενδοοικογενειακής βίας· και αρνούνται τα νομικά και κοινωνικά δικαιώματα των τρανς ατόμων μαζί με μια πλήρη σειρά νομικών και θεσμικών εγγυήσεων απέναντι σε έμφυλες διακρίσεις, καταναγκαστικούς ψυχιατρικούς εγκλεισμούς, βάναυση σωματική παρενόχληση και φόνους. Όλη αυτή η ζέση ενισχύθηκε σε μια εποχή πανδημίας κατά την οποία η ενδοοικογενειακή κακοποίηση έχει εκτοξευθεί στα ύψη και τα queer και τρανς παιδιά έχουν στερηθεί τους χώρους όπου μπορούσαν να μαζεύονται σε κοινότητες που υποστηρίζουν τη ζωή.
Είναι αρκετά εύκολο να ξεμασκαρέψουμε και ακόμη να γελοιοποιήσουμε πολλούς από τους ισχυρισμούς που διατυπώνονται κατά των σπουδών φύλου ή της έμφυλης ταυτότητας, καθώς βασίζονται σε ισχνές καρικατούρες και συχνά αγγίζουν τα όρια του εξωφρενικού. Αν έχει σημασία (και ας ελπίσουμε ότι έχει ακόμα), δεν υπάρχει μία ενιαία έννοια του κοινωνικού φύλου, οι δε σπουδές φύλου είναι ένα σύνθετο και εσωτερικά ποικιλόμορφο πεδίο που περιλαμβάνει ευρύ φάσμα μελετητών. Δεν αρνείται το βιολογικό φύλο, αλλά τείνει να θέτει το ερώτημα πώς αυτό εδραιώνεται, μέσα από ποια ιατρικά και νομικά πλαίσια, πώς άλλαξε με την πάροδο του χρόνου και τι διαφορά παράγει στην κοινωνική οργάνωση του κόσμου μας η αποσύνδεση του φύλου που έχει οριστεί κατά τη γέννηση από τη ζωή που ακολουθεί, ας πούμε σε ζητήματα δουλειάς και αγάπης.
Γενικά πιστεύουμε ότι η απόδοση του φύλου γίνεται μια φορά. Έχει όμως κανείς σκεφτεί ότι μπορεί να είναι μια διαδικασία πολύπλοκη και αναθεωρήσιμη, αναστρέψιμη έγκαιρα για εκείνους στους οποίους το φύλο έχει δοθεί λάθος; Το να υποστηρίζεις κάτι τέτοιο δεν σημαίνει να παίρνεις θέση ενάντια στην επιστήμη, αλλά απλώς να ερωτάς πώς η επιστήμη και ο νόμος εισέρχονται στην κοινωνική ρύθμιση της ταυτότητας. «Μα υπάρχουν δύο φύλα!». Γενικά, ναι, αλλά ακόμη και τα ιδανικά του διμορφισμού που διέπουν τις καθημερινές μας αντιλήψεις για το βιολογικό φύλο αμφισβητούνται από πολλές απόψεις από την επιστήμη καθώς και από το κίνημα των διεμφυλικών, το οποίο έχει δείξει πόσο ενοχλητική και συνεπακόλουθη μπορεί να είναι η απόδοση ενός φύλου.
Το να θέτεις ερωτήματα σχετικά με το κοινωνικό φύλο, δηλαδή πώς η κοινωνία οργανώνεται σύμφωνα με το φύλο και με ποιες συνέπειες για την κατανόηση των σωμάτων, της βιωμένης εμπειρίας, της στενής συναναστροφής και της ηδονής, σημαίνει να συμμετέχεις σε μια μορφή ανοιχτής αναζήτησης και έρευνας, αμφισβητώντας τις δογματικές κοινωνικές θέσεις που επιδιώκουν να σταματήσουν και να αντιστρέψουν χειραφετητικές αλλαγές. Κι όμως, οι «σπουδές φύλου» επικρίνονται ως «δόγμα» από όσους φαντάζονται ότι βρίσκονται από τη μεριά της «κριτικής».
Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε επί μακρόν εξηγώντας τις διάφορες μεθοδολογίες και ανταλλαγές στο πλαίσιο των σπουδών φύλου, την πολυπλοκότητα της θεωρίας και την αναγνώριση που έχει λάβει ως δυναμικό πεδίο σπουδών σε όλο τον κόσμο. Αλλά αυτό έχει ως προϋπόθεση μια δέσμευση από την πλευρά του αναγνώστη και του ακροατή στις αρχές της εκπαίδευσης. Απ’ τη στιγμή που οι περισσότεροι από αυτούς τους αντιπάλους αρνούνται να διαβάσουν οποιοδήποτε υλικό θα μπορούσε να έρχεται σε αντίθεση με τις πεποιθήσεις τους ή επιλέγουν ό,τι τους βολεύει από πολύπλοκα κείμενα για να υποστηρίξουν μια καρικατούρα, πώς πρέπει να προχωρήσουμε;
Άλλοι πάλι ισχυρίζονται ότι η ίδια η έννοια του «κοινωνικού φύλου» αποτελεί επίθεση κατά του Χριστιανισμού (ή, σε ορισμένες χώρες, κατά του παραδοσιακού Ισλάμ) και κατηγορούν τους υποστηρικτές του «κοινωνικού φύλου» ότι κάνουν διακρίσεις κατά των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων. Κι όμως, το σημαντικό πεδίο των έμφυλων θρησκευτικών σπουδών δείχνει ότι οι εχθροί δεν έρχονται απ’ έξω και ότι ο δογματισμός βρίσκεται στη μεριά των τιμητών.
Για το αντιδραστικό αυτό κίνημα, ο όρος «φύλο» προσελκύει, συμπυκνώνει και ηλεκτρίζει ένα ποικίλο σύνολο από κοινωνικά και οικονομικά άγχη που παράγονται από την αύξηση της οικονομικής επισφάλειας υπό νεοφιλελεύθερα καθεστώτα, την εντεινόμενη κοινωνική ανισότητα και το λοκ ντάουν της πανδημίας. Πολλοί, υπό την επήρεια φόβων για κατάρρευση των υποδομών, αντιμεταναστευτικό θυμό και, στην Ευρώπη, του φόβου μήπως χαθεί η ιερότητα της ετεροκανονικής οικογένειας, της εθνικής ταυτότητας και της λευκής υπεροχής, επιμένουν ότι για όλα αυτά φταίνε οι καταστροφικές δυνάμεις των έμφυλων και των μετααποικιακών σπουδών και της κριτικής θεωρίας περί φυλών. Όταν λοιπόν εμφανίζουν το gender σαν ξένη εισβολή, οι ομάδες αυτές αποκαλύπτουν ξεκάθαρα ότι αυτό που τους απασχολεί είναι η κατασκευή του έθνους. Το έθνος για το οποίο αγωνίζονται είναι χτισμένο πάνω στην κυριαρχία των λευκών, στην ετεροκανονική οικογένεια και στην άμυνα απέναντι σε κάθε κριτική αμφισβήτηση κανόνων οι οποίοι έχουν σαφώς περιορίσει τις ελευθερίες και έχουν θέσει σε κίνδυνο τις ζωές τόσο πολλών ανθρώπων.
Η εξαφάνιση των κοινωνικών υπηρεσιών υπό τον νεοφιλελευθερισμό δημιουργεί πιέσεις στην παραδοσιακή οικογένεια να παρέχει εργασία φροντίδας, όπως πολύ σωστά έχουν υποστηρίξει πολλές φεμινίστριες. Με τη σειρά της, η οχύρωση των πατριαρχικών κανόνων εντός της οικογένειας και του κράτους έχει γίνει, για κάποιους, επιτακτική ανάγκη μπροστά στις αποδεκατισμένες κοινωνικές υπηρεσίες, το απλήρωτο χρέος και το χαμένο εισόδημα. Σε αυτό το πλαίσιο άγχους και φόβου το «gender» απεικονίζεται ως μια καταστροφική δύναμη, μια ξένη επιρροή που διεισδύει στο πολιτικό σώμα και αποσταθεροποιεί την παραδοσιακή οικογένεια.
Πράγματι, το gender αντιπροσωπεύει, ή συνδέεται με, κάθε είδους φανταστικές «παρεισφρήσεις» στο εθνικό σώμα –μετανάστες, εισαγωγές, διαταραχή της τοπικής οικονομίας μέσω των επιπτώσεων της παγκοσμιοποίησης. Έτσι, το «gender» γίνεται ένα φάντασμα, που μερικές φορές προσδιορίζεται ως ο ίδιος ο «διάβολος», μια καθαρή δύναμη καταστροφής που απειλεί τη δημιουργία του Θεού (και όχι, ας πούμε, η κλιματική αλλαγή, που θα ήταν ένας πολύ πιο εύλογος υποψήφιος). Ένα τέτοιο φάντασμα καταστροφικής ισχύος μπορεί να καταπολεμηθεί μόνο μέσα από απελπισμένες καταφυγές στον εθνικισμό, τον αντιδιανοουμενισμό, τη λογοκρισία, τις απελάσεις και κλείσιμο των συνόρων. Ένας λόγος, λοιπόν, που χρειαζόμαστε τις σπουδές φύλου περισσότερο από ποτέ είναι για να κατανοήσουμε αυτό το αντιδραστικό κίνημα.
Το κίνημα κατά της έμφυλης ιδεολογίας περνά τα σύνορα, συνδέοντας οργανώσεις στη Λατινική Αμερική, την Ευρώπη, την Αφρική και την Ανατολική Ασία. Η αντίθεση στο gender εκφράζεται από διαφορετικές κυβερνήσεις όπως η Γαλλία του Μακρόν και η Πολωνία του Ντούντα, κυκλοφορεί σε δεξιά κόμματα στην Ιταλία, εμφανίζονται σε μεγάλες εκλογικές πλατφόρμες στην Κόστα Ρίκα και την Κολομβία, διακηρύσσεται θορυβωδώς από τον Μπολσονάρο στη Βραζιλία και είναι υπεύθυνη για το κλείσιμο εδρών για τις σπουδές φύλου σε πολλά μέρη, με πιο διαβόητο το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο της Βουδαπέστης το 2017 πριν μεταφερθεί στη Βιέννη.
Στη Γερμανία και σε ολόκληρη την ανατολική Ευρώπη, η «εμφυλοφροσύνη» [genderism] παρομοιάζεται με τον «κομμουνισμό» ή τον «ολοκληρωτισμό». Στην Πολωνία, πάνω από εκατό περιφέρειες έχουν αυτοανακηρυχθεί «ζώνες αντι-ΛΟΑΤΚΙ», ποινικοποιώντας την ανοιχτή δημόσια ζωή για όποιον θεωρείται ότι ανήκει σε αυτές τις κατηγορίες, αναγκάζοντας νέους ανθρώπους να καταφύγουν στην εξορία ή την παρανομία. Την αντιδραστική αυτή φλόγα αναζωπυρώνει και το Βατικανό, το οποίο έχει ανακηρύξει την «έμφυλη ιδεολογία» «διαβολική», χαρακτηρίζοντάς την ως μια μορφή «αποικιακού ιμπεριαλισμού» που προέρχεται από τον Βορρά και προκαλεί φόβους για την «ενθάρρυνση» της «έμφυλης ιδεολογίας» στα σχολεία.
Σύμφωνα με την Agnieszka Graff, συγγραφέα, μαζί με την Elzbieta Korolczuk, του Anti-Gender Politics in the Populist Moment, στα δίκτυα που ενισχύουν και διακινούν την αντι- gender άποψη περιλαμβάνονται η Διεθνής Οργάνωση για την Οικογένεια, η οποία επαίρεται ότι στα συνέδριά της και στο διαδίκτυο την παρακολουθούν χιλιάδες άνθρωποι. Η πλατφόρμα CitizenGo, που ιδρύθηκε στην Ισπανία, κινητοποιεί ανθρώπους ενάντια σε διαλέξεις, εκθέσεις και πολιτικούς υποψηφίους που υπερασπίζονται τα δικαιώματα ΛΟΑΤΚΙ. Ισχυρίζονται ότι έχουν περισσότερους από 9 εκατομμύρια ακόλουθους, έτοιμους να κινητοποιηθούν στη στιγμή (κινητοποιήθηκαν εναντίον μου στη Βραζιλία το 2018 όταν ένα εξαγριωμένο πλήθος έκαψε το ομοίωμα που «μου έμοιαζε» έξω από τον χώρο όπου επρόκειτο να μιλήσω). Μια τρίτη οργάνωση είναι η Agenda Europe, που περιλαμβάνει πάνω από 100 οργανώσεις και θεωρεί τους γάμους ομοφυλοφίλων, τα δικαιώματα των τρανς, την αναπαραγωγική ελευθερία και την αντίθεση προς τις διακρίσεις εις βάρος ΛΟΑΤΚΙ ως επιθέσεις στο χριστιανισμό.
Τα κινήματα κατά του gender είναι τάσεις όχι απλώς αντιδραστικές αλλά φασιστικές, από εκείνες που υποστηρίζουν ολοένα και πιο αυταρχικές κυβερνήσεις. Η ασυνέπεια των επιχειρημάτων τους, η ρητορικές τους αναφορές σε «ίσες ευκαιρίες» και γενικά ο επιλεκτικός τους δανεισμός από στρατηγικές τόσο της αριστεράς όσο και της δεξιάς, παράγουν έναν λόγο μπερδεμένο για κάποιους, γοητευτικό για άλλους. Είναι όμως τυπικά φασιστικά κινήματα που διαστρεβλώνουν την ορθολογικότητα για να εξυπηρετήσει υπερεθνικιστικούς στόχους.
Επιμένουν ότι το gender είναι ένα ιμπεριαλιστικό κατασκεύασμα, ότι είναι μια «ιδεολογία» που τώρα επιβάλλεται στους τοπικούς πολιτισμούς του παγκόσμιου νότου, αντλώντας παραπλανητικά από τη γλώσσα της θεολογίας της απελευθέρωσης και της απο-αποικιακής ρητορικής. Ή, όπως υποστηρίζει η δεξιά ιταλική ομάδα Pro Vita, το gender εντείνει τις κοινωνικές επιπτώσεις του καπιταλισμού, ενώ η παραδοσιακή ετεροκανονική οικογένεια είναι το τελευταίο ανάχωμα ενάντια στην κοινωνική αποσύνθεση και τον ανομικό ατομικισμό. Όλα αυτά φαίνεται να απορρέουν από την ίδια την ύπαρξη των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων, τις οικογένειές τους, τους γάμους, τις ιδιωτικές τους σχέσεις και τους τρόπους ζωής έξω από την παραδοσιακή οικογένεια, από τα δικαιώματά τους στη δημόσια ύπαρξή τους. Απορρέει επίσης από φεμινιστικές νομικές αξιώσεις για αναπαραγωγική ελευθερία, φεμινιστικά αιτήματα για τερματισμό της σεξουαλικής βίας καθώς και των οικονομικών και κοινωνικών διακρίσεων κατά των γυναικών.
Ταυτόχρονα, οι αντίπαλοι του gender ψάχνουν καταφυγή στη Βίβλο για να υπερασπιστούν τις απόψεις τους περί φυσικής ιεραρχίας μεταξύ ανδρών και γυναικών και τις διακριτές αξίες του αρσενικού και του θηλυκού (παρόλο που οι προοδευτικοί θεολόγοι έχουν επισημάνει ότι αυτές βασίζονται σε συζητήσιμες αναγνώσεις των βιβλικών κειμένων). Εξομοιώνοντας τη Βίβλο με τη διδασκαλία του φυσικού νόμου, ισχυρίζονται ότι το φύλο που έχει αποδοθεί τον καθένα είναι θεία θέληση, υπονοώντας ότι οι σύγχρονοι βιολόγοι και οι γιατροί είναι περιέργως στην υπηρεσία της θεολογίας του 13ου αιώνα.
Δεν έχει σημασία αν οι χρωμοσωμικές και ενδοκρινολογικές διαφορές περιπλέκουν τον δυισμό του φύλου και ότι η απόδοση φύλου μπορεί να αναθεωρηθεί. Οι συνήγοροι του αντι- gender ισχυρίζονται ότι οι φορείς της «έμφυλης ιδεολογίας» αρνούνται τις υλικές διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών, αλλά ο υλισμός τους γρήγορα μετατρέπεται στον ισχυρισμό ότι τα δύο φύλα είναι άχρονα «αντικειμενικά δεδομένα». Το αντι-gender κίνημα δεν είναι μια συντηρητική θέση με ένα σαφές σύνολο αρχών. Όχι: ως φασιστική τάση, κινητοποιεί μια σειρά από ρητορικές στρατηγικές από όλο το πολιτικό φάσμα για να μεγιστοποιήσει τον φόβο της παρείσφρησης και της καταστροφής που προέρχεται από ένα ποικίλο σύνολο οικονομικών και κοινωνικών δυνάμεων. Δεν επιδιώκει τη συνέπεια, γιατί η ασυνέπειά του είναι μέρος της ισχύος του.
Στη γνωστή του λίστα με τα στοιχεία του φασισμού, ο Ουμπέρτο Έκο γράφει ότι «το φασιστικό παιχνίδι μπορεί να παιχτεί με πολλές μορφές», γιατί ο φασισμός είναι «ένα κολάζ… μια κυψέλη αντιφάσεων». Πραγματικά, αυτό περιγράφει τέλεια την αντι-gender ιδεολογία σήμερα. Είναι μια αντιδραστική παρακίνηση, μια εμπρηστική δέσμη αντιφατικών και ασυνάρτητων ισχυρισμών και κατηγοριών. Τρέφονται από την ίδια την αστάθεια που υπόσχονται να περιορίσουν, και ο δικός τους λόγος παράγει περισσότερο χάος. Μέσα από ένα κύμα αντικρουόμενων και τερατολογικών ισχυρισμών, επινοούν έναν κόσμο πολλαπλών επικείμενων απειλών για να υποστηρίξουν την αυταρχική διακυβέρνηση και τη λογοκρισία.
Αυτή η μορφή φασισμού εκδηλώνει αστάθεια ακόμη και όταν προσπαθεί να αποκρούσει την «αποσταθεροποίηση» της κοινωνικής τάξης που επιφέρει η προοδευτική πολιτική. Η αντίθεση στο «gender» συχνά συγχωνεύεται με αντιμεταναστευτική οργή και φόβο, γι’ αυτό και συχνά, σε χριστιανικά πλαίσια, συγχωνεύεται με την ισλαμοφοβία. Οι μετανάστες, επίσης, αναπαρίστανται ως «δύναμη διείσδυσης» και αναμεμειγμένοι σε «εγκληματικές» πράξεις, ακόμη και όταν ασκούν τα δικαιώματά τους προς διέλευση βάσει του διεθνούς δικαίου. Στο φαντασιακό των υποστηρικτών της αντι-gender ιδεολογίας, το «φύλο» είναι κάτι σαν ένας ανεπιθύμητος μετανάστης, ένα εισερχόμενο στίγμα, αλλά και, ταυτόχρονα, ένας ολοκληρωτικός αποικιοκράτης που πρέπει να αποβληθεί. Η ιδεολογία αυτή αναμιγνύει δεξιούς και αριστερούς λόγους κατά βούληση.
Ως φασιστική τάση, το αντι-έμφυλο κίνημα ενθαρρύνει τις κρατικές εξουσίες να παρεμβαίνουν σε πανεπιστημιακά προγράμματα, να λογοκρίνουν καλλιτεχνικά και τηλεοπτικά προγράμματα, να απαγορεύουν στα τρανς να ασκήσουν τα νόμιμα δικαιώματά τους, να απαγορεύουν σε άτομα ΛΟΑΤΚΙ την είσοδο σε δημόσιους χώρους, να υπονομεύουν την αναπαραγωγική ελευθερία και τον αγώνα κατά της βίας που πλήττει γυναίκες, παιδιά και ΛΟΑΤΚΙ άτομα. Απειλεί βία εναντίον μεταναστών και άλλων «δαιμονικών δυνάμεων» που η καταστολή ή η επαναπροώθησή τους θα αποκαταστήσει την απειλούμενη εθνική τάξη.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι παράλογο οι «κριτικές απέναντι στο κοινωνικό φύλο» φεμινίστριες να συμμαχούν με αντιδραστικές δυνάμεις στοχοποιώντας τρανς, μη δυικά και genderqueer άτομα. Ας γίνουμε όλες πραγματικά κριτικές τώρα, γιατί δεν είναι ώρα οποιοσδήποτε από τους στόχους αυτού του κινήματος να στραφεί εναντίον άλλων. Η ώρα της αντιφασιστικής αλληλεγγύης είναι τώρα.
*Η Judith Butler είναι Αμερικανίδα φιλόσοφος, η οποία έχει συμβάλει στα πεδία του φεμινισμού, της Queer θεωρίας, της πολιτικής φιλοσοφίας και της ηθικής. Είναι καθηγήτρια στο τμήμα Ρητορικής και Συγκριτικής Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, Μπέρκλεϊ
Μετάφραση (και επιλογή τίτλου) Α.Γ.
Πηγή:nomadicuniversality
