Photo by Chang Duong on Unsplash
Γιώργος Σίσυφος
Στον τελευταίο πολυσυντροφικό κύκλο μοιράσματος στην Αθήνα συζητήσαμε μεταξύ άλλων και για την έννοια της συναπόλαυσης. Απόφάσισα να γράψω ένα άρθρο σχετικά αφού την τράβηξα δύο φορές σερί από το sex positive tarot deck μου*
Συναπόλαυση (compersion): το να χαίρεσαι με τη χαρά που βιώνει ο/η σύντροφός σου στα πλαίσια μιας άλλης σχέσης. Ο όρος προέρχεται από τη θρυλική πολυσυντροφική κοινότητα Kerrista, μια σεξουαλική αίρεση που άκμασε από το 1971 έως το 1991 στην Αμερική, αναβιώνοντας το πνεύμα των χίππιδων, υπεύθυνη επίσης και για τον όρο πολυαποκλειστικότητα (polyfidelity) που αναφέρεται στην πολυσυντροφική σχέση μεταξύ τριών ή περισσότερων ατόμων που δεν επιτρέπει ερωτικές σχέσεις και σεξουαλικές επαφές με άλλα πρόσωπα.
Παρότι ο όρος συναπόλαυση δημιουργήθηκε και χρησιμοποιείται ευρέως μέσα στα πλαίσια των συναινετικά μη μονογαμικών κοινοτήτων η ίδια η σύλληψη της ιδέας είναι αρκετά παλιά και μπορεί για παράδειγμα να βρεθεί ως ενσυναισθητική χαρά στα πλαίσια του βουδισμού.
Στη σημερινή κοινωνία που που θεωρεί τη ζήλεια στον έρωτα ένδειξη αγάπης και ενδιαφέροντος και μας εκπαιδεύει καθημερινά σε σχέσεις ανταγωνισμού και κτητικότητας, το ίδιο το συναίσθημα της συναπόλαυσης καθεαυτό μοιάζει εξωγήινο γιατί αμφισβητεί τα θεμέλια της μονοκανονικότητας πάνω στα οποία είναι χτισμένο όλο το συλλογικό φαντασιακό των κοινωνιών μας για τις ερωτικές σχέσεις. Παρόλα αυτά η συναπόλαυση είναι κάτι που μπορεί να ωφελήσει όλες μας τις σχέσεις, να τις ενισχύσει με μια αίσθηση βαθιάς φιλίας και συντροφικότητας και βέβαια να βελτιώσει τη σχέση μας με τον ίδιο μας τον εαυτό.
Όπως η ζήλεια μπορεί να προκύψει μέσα από τις αρνητικές σκέψεις που κάνουμε με αφορμή μια πράξη του συντρόφου μας έτσι και η συναπόλαυση μπορεί να βασιστεί σε αντίστοιχες θετικές σκέψεις. Πολλές φορές έχει και αντανάκλαση σε μια αίσθηση ευφορίας στο σώμα μας. Είναι ένα συναίσθημα που μπορούμε να καλλιεργήσουμε χτίζοντας πρώτα από όλα μια ασφαλή σχέση με τον εαυτό μας και φροντίζοντας τον όποτε το έχει ανάγκη και φυσικά χτίζοντας μια ασφαλή, φροντιστική σχέση με τους συντρόφους μας και τους μετασυντρόφους μας( μετασύντροφοs στην πολυσυντροφικότητα αποκαλείται το πρόσωπο με το οποίο έχει ερωτική σχέση ένας σύντροφος ή μια συντρόφισσά μας). Σταδιακά τα οφέλη που προκύπτουν (καλύτερη κοινωνική και σεξουαλική ζωή, απαλλαγή από το άγχος να ικανοποιήσουμε το 100% των αναγκών του συντρόφου μας, βαθύτερη επικοινωνία με τον εαυτό μας και τους άλλους, κλπ.) τροφοδοτούν αυτό το συναίσθημα και το κάνουν να αναβλύζει με περισσότερη ευκολία από μέσα μας. Βεβαίως μέσα σε ένα κοινωνικό περιβάλλον που στέκεται έως και εχθρικά απέναντι σε τέτοιες σχέσεις και συναισθήματα, πολύ βοηθητική είναι και η υποστήριξη που λαμβάνουμε σε νοητικό και συναισθηματικό επίπεδο από το πολυσυντροφικό δίκτυο μέσα στο οποίο ανήκουμε και μπορεί να έχει να κάνει με κύκλους μοιράσματος σαν αυτόν που πυροδότησε το παρόν άρθρο, διαδικτυακές ομάδες, πολυσυντροφικό ακτιβισμό, ενημερωμένους ειδικούς ψυχικής υγείας ,κα.
Η συναπόλαυση συχνά αναφέρεται ως το αντίθετο της ζήλιας, Παρότι αυτό ενέχει αρκετά στοιχεία αλήθειας μπορεί να οδηγήσει σε παρανοήσεις. Το να χαίρεσαι με τη χαρά των συντρόφων σου δεν αποκλείει το να νιώθεις συναισθήματα ζήλειας. Οι άνθρωποι είμαστε αντιφατικά όντα και έχοντας μεγαλώσει σε μια μονοκανονική κοινωνία είναι απόλυτα λογικό συναισθήματα ζήλειας και συναπόλαυσης πολλές φορές να συνυπάρχουν μέσα μας. Το βασικό είναι να τα συνειδητοποιούμε, να τα επεξεργαζόμαστε και να είμαστε ανοικτοί να τα επικοινωνήσουμε. Τα πολυσυντροφικά άτομα και γενικότερα τα άτομα σε ανοικτά μη μονογαμικές σχέσεις ζηλεύουμε επίσης. Απλά θεώρουμε τη ζήλεια ως μια ευκαιρία να δουλέψουμε με τις ανασφάλειες μας και όχι ως κάτι για το οποίο πρέπει να κατηγορήσουμε τους/ις συντρόφους μας.
Εν τέλει η συναπόλαυση ως συναίσθημα θα ανθίζει όσο η παλιά μονοκανονική κοινωνία θα μαραίνεται για αυτό και η προσωπική μας δουλειά πάει χέρι χέρι με τη δουλειά που κάνουμε συλλογικά στο δρόμο για μια κοινωνία αλληλοβοήθειας, μοιράσματος και συν-απόλαυσης.
*Η κάρτα είναι από το deck των sex positive tarot για το οποίο μπορείτε να βρείτε περισσότερα εδώ: https://sexpositivetarot.com/
Το σχέδιο της συγκεκριμένης κάρτας έγινε από το margaritari
όλοι οι ορισμοί των λέξεων είναι από εδώ: https://polysyntrofikotita.com/glossary/
Περισσότερα για τη συναπόλαυση, όπως και μια διδακτορική διατριβή αφιερωμένη σε αυτή, μπορείτε να δείτε εδώ: https://www.whatiscompersion.com/